Ministerstwo Rozwoju Cyfrowego wraz ze związkiem publicznym „Wirtualne Aktywa 2030” rozpoczęło badanie obejmujące główne problemy i perspektywy rozwoju branży Web3 na Ukrainie. W badaniu wzięło udział 50 ukraińskich przedsiębiorców. Wyniki tej analizy zostaną wykorzystane w kształtowaniu i wdrażaniu polityki publicznej w obszarze gospodarki cyfrowej i innowacji na Ukrainie.
Analitycy przedstawili raport na temat problemów i perspektyw rozwoju branży Web3 na Ukrainie. Odzwierciedla wyniki wywiadów z 50 ukraińskimi założycielami w różnych sektorach Web3.
Badanie zostało zainicjowane przez Ministerstwo Rozwoju Cyfrowego wspólnie ze związkiem publicznym „Wirtualne Aktywa 2030” w ramach projektu Web3 Institute.
Wiceminister transformacji cyfrowej ds. rozwoju IT Alexander Bornyakov powiedział, że branża Web3 może stać się potężnym motorem rozwoju technologicznego i gospodarczego kraju oraz wzmocnić wiodącą pozycję Ukrainy w dziedzinie cyfryzacji.
Aby wesprzeć rozwój branży Web3 w kraju i przezwyciężyć problemy wskazane w raporcie, Ministerstwo Rozwoju Cyfrowego wraz z parlamentarzystami i przedsiębiorcami opracowało projekt ustawy nr 10225-1 . Przypomnijmy, że Incrypted szczegółowo omawiał zapisy dokumentu z przedstawicielami ministerstwa.
Wyniki badania zostaną uwzględnione przy kształtowaniu i wdrażaniu polityki państwa w zakresie gospodarki cyfrowej, innowacji cyfrowych i technologii na Ukrainie – zauważył Minister Transformacji Cyfrowej Michaił Fiodorow.
Redakcja Incrypted dokonała przeglądu badań i wybrała najciekawsze tezy. Więcej informacji na temat pełnego raportu można znaleźć pod linkiem .
Wpływ wojny
Inwazja Federacji Rosyjskiej na terytorium Ukrainy na pełną skalę doprowadziła do tego, że ukraińskie start-upy Web3 stoją w obliczu ograniczeń walutowych, ograniczeń w podróżowaniu za granicę oraz ryzyka wojny dla zagranicznych inwestorów, partnerów i klientów.
Inwestycje
Startupom korzystającym z Web3 znacznie trudniej jest przyciągnąć inwestycje. Branża stała się bardziej dojrzała, fundusze venture capital zyskały więcej doświadczenia i wiedzy specjalistycznej. Poza tym rynek nie otrząsnął się jeszcze z kryzysu z 2022 roku, wzrosło ryzyko regulacyjne i pojawiły się nowe narracje – na przykład sztuczna inteligencja.
Startupy, które otrzymały wysoko cenione finansowanie na rozwijającym się rynku, mają obecnie trudności z pozyskaniem kolejnej rundy inwestycji.
Często zarówno fundusze, jak i inwestorzy indywidualni zainteresowani są szybkim odnotowywaniem zysków z inwestycji poprzez sprzedaż tokenów startupowych, czyli perspektywy na szybki wzrost ceny tokena, a nie długoterminowych perspektyw produktu. W przypadku projektów taka strategia inwestorska może mieć negatywne konsekwencje, dlatego obecnie niektórzy założyciele odmawiają uruchomienia tokena na rzecz sprzedaży udziałów w spółce.
Ekosystem startupowy
Na Ukrainie nie ma pełnoprawnego ekosystemu dla startupów Web3. Nie ma pełnoprawnej szkoły założycieli, nie ma mechanizmu przenoszenia doświadczeń od bardziej doświadczonych założycieli do nowicjuszy. Nie wdrożono programów wsparcia dla startupów Web3.
Usługi bankowe
Startupy Web3 nie mają dostępu do pełnoprawnych usług bankowych. Z raportu wynika, że instytucje finansowe niechętnie współpracują z firmami z tego sektora ze względu na brak regulacji.
Blokowanie transakcji bankowych związanych z zakupem i sprzedażą kryptowalut uniemożliwia firmom Web3 wprowadzanie produktów na Ukrainie i prowadzi do pojawienia się „domowego pozyskiwania”. Z badania wynika również, że zablokowanie rampy zmniejszyło skuteczność wykorzystywania darowizn w postaci kryptowalut w celu wsparcia Ukrainy.
Banki nie współpracują z wirtualnymi aktywami, dlatego firmy Web3 muszą szukać sposobów na wymianę kryptowalut w szarej strefie, co stwarza dodatkowe ryzyko, m.in. w obszarze interakcji z organami ścigania.
Niepewność regulacyjna
Brak jasnych reguł gry zmusza ukraińskie projekty Web3 do rejestracji w obcych jurysdykcjach. Przedsiębiorstwa i konsumenci szczególnie niepokoją się niepewnością opodatkowania i ryzykiem stosowania przepisów z mocą wsteczną. Prawa konsumentów w sferze Web3 i mechanizmy ich ochrony nie są określone.
Dialog z regulatorami
Biznes Web3 kierował się reżimem regulacyjnym zatwierdzonym przez przyjętą ustawę „O wirtualnych aktywach”, ale później ogłoszono kurs w kierunku znacznie bardziej rygorystycznych wymagań europejskiego rozporządzenia MiCA.
Giełdy ukraińskie czekały na regulacje, współpracowały z władzami, ale regulacji nadal nie ma, a już pojawiają się roszczenia władz wobec giełd za działanie w szarej strefie.
Ogólnie stwierdza się, że ustawodawcy nie są zbyt zainteresowani potrzebami biznesu Web3 i jego wiedzą ekspercką.
„Typowy przypadek: ukraińska firma Web3 jest zaangażowana w rozwój europejskiej infrastruktury blockchain, współpracuje ze ZEA przy licencjonowaniu firm Web3, uczestniczy w rozwoju regulacji rynku aktywów wirtualnych w Bahrajnie, ale nie ma na to zapotrzebowania specjalistycznej wiedzy ukraińskich organów regulacyjnych” – czytamy w raporcie.
Respondenci, którzy uczestniczyli w grupach roboczych ds. opracowania prawa o majątku wirtualnym oraz w projektach pilotażowych, rezultaty tych działań oceniają jako niezadowalające. Założyciele sceptycznie podchodzą do perspektyw dialogu z regulatorami i możliwości wpływania na reguły gry. Ryzyko, że zasady te mogą zostać w każdej chwili zmienione bez uwzględnienia interesów biznesu, ocenia się jako duże.
MISA
Ukraina nie jest gotowa zaakceptować MiCA. Respondenci zgodnie twierdzą także, że zapisów regulaminów nie można po prostu kopiować – Ukraina potrzebuje arbitrażu regulacyjnego.
Jedną z przewag konkurencyjnych ukraińskiej jurysdykcji może być legalizacja zdecentralizowanych organizacji autonomicznych (DAO), które nie są określone w MiCA:
„Ukraina nie była jednym z pierwszych krajów na świecie z regulowanym rynkiem aktywów wirtualnych, ale teraz ma szansę znaleźć się w gronie pierwszych krajów, które umożliwią rejestrację DAO, uruchomienie tokenów zarządzania DAO i ich pierwszą ofertę.”
Tokenizacja aktywów
Tokenizacja aktywów, w szczególności nieruchomości oraz udziałów w małych i średnich przedsiębiorstwach, może „tchnąć życie” w ukraiński rynek akcji i stać się punktem wzrostu – uważają respondenci.
Licencjonowanie i standaryzacja
Te ostatnie są niezbędnym etapem rozwoju gospodarki Web3, aby zapewnić ochronę interesów inwestorów i konsumentów.
Nawet ci założyciele, którzy uważają licencjonowanie Web3 za przestarzałe podejście, zgadzają się z potrzebą standaryzacji, ale nie przez państwo, ale przez wyspecjalizowane stowarzyszenia.
Pozycjonowanie Ukrainy w świecie Web3
Ukraina musi utrzymać, utrzymać i przekształcić istniejące zasoby „talentów technicznych” w odnoszące sukcesy firmy oferujące produkty Web3.
Strategia rozwoju segmentu na Ukrainie może obejmować: programy wspólnego inwestowania przez państwo i fundusze venture capital w ukraińskie start-upy oraz wsparcie ich działalności, legalizację DAO, zdolność do przyciągania inwestycji w stablecoiny, specjalne warunki dla górnictwa przemysłowego, rezydencję dla cyfrowi nomadzi itp.
Web3 dla państwa
Ukraina wyprzedza wiele krajów rozwiniętych pod względem cyfryzacji, a technologie Web3 mogą wzmocnić jej wiodącą pozycję w tym obszarze.
Jak zauważa raport, technologie Web3 mogą obniżyć koszty i wzmocnić elementy demokracji bezpośredniej i udziału obywateli w podziale środków budżetowych na wszystkich poziomach. Rozwiązania te mogą początkowo zostać wdrożone pilotażowo w małych społecznościach.
Inne pomysły wyrażane przez respondentów to:
- Identyfikator Web3 oparty na dowodzie wiedzy zerowej;
- kolejki elektroniczne w agencjach rządowych wykorzystujące zdecentralizowane rejestry i podpisy cyfrowe;
- procesy z udziałem ławy przysięgłych z wykorzystaniem identyfikatorów cyfrowych i dowodów o wiedzy zerowej;
- zdecentralizowana platforma do przeprowadzania przetargów rządowych i tym podobnych.
Piaskownica regulacyjna
Narzędzie to może obniżyć próg wejścia dla startupów Web3 i zwiększyć tempo ich powstawania na Ukrainie. Warto zaznaczyć, że wcześniej Ministerstwo Rozwoju Cyfrowego zapowiadało prace nad piaskownicą regulacyjną dla innowacyjnych projektów.
Masowa adopcja
Ukraina jest jednym z liderów w wykorzystaniu kryptowalut. Pomimo tych wysokich pozycji założyciele nie są jednomyślni co do liczby ukraińskich użytkowników i atrakcyjności lokalnego rynku dla firm Web3. Niektórzy uważają, że użytkowników detalicznych jest wystarczająco dużo, inni, że jest ich niewielu, a odpływ specjalistów z kraju doprowadzi do jeszcze większego spadku.
Jak zauważa raport, niewielu jest prawdziwych użytkowników Web3, ponieważ nie ma wystarczającej liczby produktów Web3, które rozwiązują rzeczywiste problemy masowego użytkownika.