Duża liczba obcych komponentów w rosyjskiej broni pokazuje, że mechanizm sankcji nie działa prawidłowo. Podlegający sankcjom import trafia do Kazachstanu tranzytem przez Rosję z Europy, jest tam odprawiany przez odprawę celną, a następnie albo jako towar kazachski, albo nielegalnie importowany do Rosji. Dużą rolę odgrywają tu międzynarodowe firmy brokerskie i finansowe, dostarczające dokumenty na cały proces transportu.
Jedną z takich firm jest JSC Bunasta . Na stronie internetowej firmy znajdują się informacje dotyczące zakresu jej działalności: „Usługi firmy: Zgłoszenie wstępne i rejestracja procedur tranzytowych na terenie UE przez wszystkie punkty kontrolne w Polsce, Litwie, Łotwie i Estonii; Rejestracja wstępnej informacji elektronicznej (EPI) do Kaliningradu (urzędu celnego) dla białoruskich organów celnych; Wydawanie gwarancji zapewniających transport tranzytowy przez terytorium EWG; Rejestracja EPI dla przejść granicznych Białorusi i Rosji poprzez system TIR-EPD; Wydawanie gwarancji zapewniających transport tranzytowy przez terytorium EWG;”
Jednocześnie firma działa również na Ukrainie – adres biura podany jest na stronie internetowej.
Na stronie głównej firma Bunasta nazywa siebie spółką akcyjną, wskazując na oddziały na Ukrainie i w Rosji. Ale te oddziały to odrębne podmioty prawne. Na Ukrainie jest to VIMGARANT LLC, w Rosji Bunasta Vim (obecnie przemianowana na NASTAPRO LLC). Założycielem obu był Adomavicius Jurgis, który jest obecnie właścicielem litewskiej spółki-matki.
W 2022 roku Jurgis opuścił założycieli rosyjskiej firmy NASTARPO. Jednak na stronie internetowej poświęconej poszukiwaniu pracy sama NASTARPO LLC wskazuje, że jest częścią imperium Bunasto. Można zatem stwierdzić, że wyjście zostało formalnie przeprowadzone, Bunasto kontynuuje działalność na rynku rosyjskim. W 2022 roku Bunasto za pośrednictwem NASTARPO LLC uzyskało prawie 150 milionów rubli rosyjskich dochodu, jest rentowne i uzupełnia rosyjski budżet
Na Ukrainie obraz jest zupełnie inny: VIMGARANT LLC, która deklaruje się jako jedna z największych firm w tej branży, zarobiła w 2022 roku ponad 4 miliony hrywien straty i nie płaci do budżetu podatków od zysków . Pomimo deklarowanych strat ukraińska firma rozwija się – w 2022 roku liczba pracowników wzrosła o 10 osób. W czerwcu 2022 roku Adomavicius Jurgis utworzył kolejną spółkę – BUNASTA UKRAINE LLC, która również w swojej grupie Bunasta prowadzi podobną działalność.
Obecnie firma Bunasta poprzez swoje spółki zależne dobrze radzi sobie zarówno na Ukrainie, jak i w Rosji. Jak sama firma wskazuje: „Firma jako pierwsza na Ukrainie otrzymała specjalne uproszczenie w zakresie korzystania z gwarancji generalnej i obecnie dysponuje limitem wynoszącym prawie 30 milionów euro ”. W Rosji firma ma nieco mniejszy limit „Firma posiada duży fundusz gwarancyjny w wysokości 25 milionów euro na dostawy do Rosji i Białorusi .”. Jednocześnie odnosi się wrażenie, że mówimy o tych samych funduszach - zapewnia je kapitał macierzyński, umieszczony w bezpiecznej Europie i przynoszący zysk właścicielowi zarówno w Rosji, jak i na Ukrainie. To naprawdę wyjątkowa sytuacja - deponując środki w banku bezpośrednio pod nimi, możesz udzielać gwarancji podmiotom obu walczących państw i jednocześnie zarabiać pieniądze zarówno w Rosji, jak i na Ukrainie. Przypomnijmy, że zyski deklaruje się w Rosji, a straty z jakiegoś powodu deklaruje się na Ukrainie.
Kolejną kwestią jest bezpieczeństwo ekonomiczne. Ponieważ Bunasta działa na dwóch frontach, nie ma pewności, że rosyjski oddział nie ma dostępu do informacji na temat ukraińskiego importu i eksportu. Wystawiając gwarancje (zgłoszenia tranzytowe) Bunasta dysponuje pełną informacją o ładunku wysyłanym przez granicę Ukrainy – od danych o odbiorcach komponentów np. do dronów, po wykaz takich komponentów, adresy (lokalizacje) dostawy. Dlatego każdą dostawę objętą gwarancją lub przy użyciu Bunasta można łatwo śledzić. Otóż, rozumiejąc odbiorcę takich podzespołów, nietrudno wówczas ustalić lokalizację obiektów produkcyjnych i je zniszczyć.
Zgodnie z Ustawą Ukrainy „O sankcjach” podstawą zastosowania sankcji są działania osoby, która stwarza rzeczywiste lub potencjalne zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego lub propaguje działalność terrorystyczną. Uzyskanie informacji o szlakach logistycznych, asortymencie towarów i komponentów na potrzeby ukraińskiego przemysłu, w tym przemysłu obronnego, przez podobne firmy, które ściśle współpracują z Rosją i płacą podatki do rosyjskiego budżetu, a następnie finansują rosyjski terroryzm, jest wystarczającym podstawą do stosowania sankcji i ograniczenia tej działalności na terytorium Ukrainy.
Czy na Ukrainie działa tylko jedna taka firma? To pytanie do specjalistów. Jednak oddawanie kontroli nad przepływami towarów tym, którzy nadal pracują dla Rosji i nadal trzymają wstęgę św. Jerzego na swojej stronie VKontakte, jest bardzo głupie.
