„Wspieraj swoje ojczyste słowo – słuchaj audiobooków po ukraińsku!” – oferuje klientom sieć sklepów Allo. Inicjatywa świetna, ale diabeł jak zawsze tkwi w szczegółach, czyli w Ordynacji podatkowej.
Na początku grudnia 2023 r. Biuro Bezpieczeństwa Gospodarczego zdemaskowało sieć sklepów ze sprzętem AGD za uchylanie się od płacenia podatków w wysokości ponad 57 mln hrywien.
Schemat polega na sztucznym zaniżaniu wartości produktu podlegającego opodatkowaniu przy jednoczesnym doliczeniu do paragonu usług zwolnionych od podatku.
Kupujący widzi ostateczną kwotę dokładnie taką samą, jak na metce, ale na paragonie koszt jego konwencjonalnego czajnika elektrycznego z jakiegoś powodu jest podzielony na dwie części.
Ten podział kosztów towarów nie jest błędny; ma proste wyjaśnienie – uchylanie się od płacenia podatków. Aby pomóc Ci to zrozumieć, BEB przedstawia ilustracyjny diagram minimalizacji obciążeń podatkowych. W witrynie sklepu wisi odkurzacz o wartości 15 tysięcy hrywien. Kupując ten produkt, kupujący otrzymuje paragon z tą samą ceną, ale na którym widnieje informacja: odkurzacz – 8 000 hrywien i zestaw audiobooków – 7 000 hrywien. Tak więc kwota 8 000 hrywien będzie objęta 20% podatkiem VAT, ale audiobooki nie. Dlatego sklep celowo zaniżył koszt głównego produktu, aby obniżyć wysokość podatków.
Artykuł 197 Ordynacji podatkowej Ukrainy opisuje towary i usługi, które nie podlegają opodatkowaniu. W podpunkcie 1.25 wskazano, że zwolnieniem podatkowym objęte są „dostawy, przygotowanie (redakcja literacka, naukowa i techniczna, korekta itp.), produkcja, dystrybucja audiobooków w języku ukraińskim, z wyjątkiem publikacji o charakterze erotycznym. Normy niniejszego podpunktu mają również zastosowanie do usług drogą elektroniczną polegających na dostarczaniu kopii elektronicznych (elektroniczna informacja cyfrowa) i/lub udostępnianiu audiobooków w języku ukraińskim, z wyjątkiem publikacji o charakterze erotycznym.”
Jak podaje publikacja Censor.net, Biuro Bezpieczeństwa Gospodarczego ujawniło, że sieć sklepów Allo uchyla się od płacenia podatków w wysokości ponad 57 mln hrywien.
Aby zminimalizować wysokość podatków, sieć posługuje się właśnie klauzulą 197.1.25 Ordynacji podatkowej, która dotyczy audiobooków. W sklepach Allo dostępna jest usługa „dostęp do biblioteki internetowej”, której warunki uzyskania wskazują, co następuje: „Dokonując zakupu towarów promocyjnych w sklepach Allo lub na stronie allo.ua, uzyskają Państwo dostęp do internetowej biblioteki Allo audiobooki.” Im więcej zakupów, tym więcej książek będzie dla Ciebie dostępnych. Im większy czek, tym więcej książek i dłuższy okres dostępu do nich.”
Warunki te w żaden sposób nie wskazują jednak, ile kosztuje usługa dostępu do biblioteki internetowej Allo, a to właśnie otwiera „okno możliwości”, że tak powiem, przed sprzedawcą.
Warto dodać, że kupujący często nawet nie jest świadomy, że uzyskał dostęp do audiobooków, bo nie jest o tym informowany. Po prostu kwota jego odkurzacza na paragonie fiskalnym jest podzielona na dwie pozycje, z czego jedna nie podlega opodatkowaniu.
Pod koniec grudnia 2023 r. Służba Podatkowa zaangażowała się w roszczenia BEB dotyczące ujawniania schematów uchylania się od płacenia podatków. Trzy największe sieci handlowe zostały ukarane grzywną w wysokości 83 mln hrywien. Spośród nich największą kwotę musiały zapłacić sklepy Allo – 60 mln hrywien.
Dziennikarze przeanalizowali rejestr sądowy i doszli do wniosku, że nawet po nakazach BEB i karze pieniężnej ze strony US, sieć sklepów Allo nie przestała wykorzystywać luki Ordynacji podatkowej, wpisując w czeki zwolnione z podatku audiobooki.
Tym samym od stycznia 2024 r. w sądach toczy się kilka podobnych spraw, opartych na testowych zakupach dokonanych przez państwowych inspektorów Służby Skarbowej.
W postanowieniu z dnia 12 kwietnia 2024 r., wydanym przez Sąd Rejonowy Miasta Wozniesenskiego w obwodzie mikołajewskim, odnotowuje się, co następuje: „...podczas kontroli (która została przeprowadzona w sklepie Allo w mieście Woznesensk, obwód mikołajewski – przyp.) ustalono, że podczas sprzedaży tabletu Xiaomi Redmi Pad3 za cenę 7189,00 UAH oraz etui Armor Standart Smart Case za cenę 309,00 UAH, sprzedawanego przez LLC „Hello” został wystawiony na sprzedaż za łączną cenę 7498,00 UAH. Jednocześnie, zgodnie z wystawionym paragonem fiskalnym... transakcja rozliczeniowa została przeprowadzona na niepełną kwotę wartości towaru, a mianowicie: sprzedawca celowo obniżył cenę towaru o kwotę 1340,00 UAH i wyniosła do 6158,00 UAH. poprzez sprzedaż wyimaginowanych usług „Udostępnienie biblioteki Hello” w kwocie 1.340,00 UAH.”
Przedstawiciele podatkowi dodają, że podczas kontroli ustalono podobne fakty dotyczące sprzedaży towarów za niepełną kwotę ich wartości. Łączna kwota towarów sprzedanych z naruszeniem wynosi 6 040 343,5 UAH. Z tego w październiku 2023 r. – 1 276 965,70 UAH, w listopadzie 2023 r. – 1 744 718,50 UAH, w grudniu – 2 488 827,30 UAH, a od 1 stycznia 2024 r. do końca kontroli – 529 832,00 UAH.
Podobną sytuację zaobserwował podczas kontroli inspektora podatkowego w Kijowie. „W trakcie kontroli stwierdzono systemowe fakty sprzedaży towarów Allo LLC w sklepie pod adresem: Kijów, rejon Swiatoszynski, ul. Berkovetskaya, dom. 6D... nie za pełną kwotę kosztu... Wskazane naruszenie polega na tym, że sprzedawca oferuje do sprzedaży towar po cenie wskazanej w cenniku, jednakże w trakcie rejestrowania jego sprzedaży przez Allo LLC, transakcja rozliczeniowa... nie została przeprowadzona na pełną kwotę kosztu towaru, tj. LLC „Witam”, koszt towaru został celowo zaniżony o kwotę kosztu usług (dostęp do zestawów elektronicznych kopii nagrań audio książek dźwięcznych w języku ukraińskim, zapewnienie dostępu do biblioteki „Hello”); paragon fiskalny odpowiada cenie towaru wskazanej na metce. Z informacji dostępnych w Internecie oraz wyników wstępnych kontroli faktycznych Allo LLC wynika, że usługi udostępnienia biblioteki Allo nie były zamawiane, lecz ujęte w paragonach fiskalnych bez uprzedniego uzgodnienia z kupującym.” uwagi do materiałów sprawy 759/6438 /24.
Dodatkowo urzędnicy skarbowi twierdzą, że w trakcie kontroli ustalono fakt, że tego typu transakcje rozliczeniowe przeprowadzono na niepełną kwotę kosztu towaru w okresie od czerwca 2023 r. do stycznia 2024 r. na łączną kwotę 42 093 235,70 UAH.
Zgodnie z protokołem w sprawie wykroczenia administracyjnego nr 249 z dnia 26 stycznia 2024 r. Główny Inspektor Skarbowy obwodu iwanofrankowskiego stwierdził podobne fakty polegające na sztucznym wpisaniu w potwierdzeniu dostępu do audiobooków. Podczas zakupu testowego inspektor zakupił mobilny router 4G Xiaomi. Na paragonie fiskalnym zobaczył, że koszt routera wyniósł 1469 UAH plus dodatkowo wskazane zapewnienie dostępu do biblioteki Hello w cenie 230 UAH. Całkowita kwota do zapłaty wyniosła 1699 UAH, co pierwotnie było wskazane na metce.
To tylko kilka ostatnich przykładów z rejestru sądowego, jak popularna sieć sklepów próbuje „podgrzać” państwo za miliony niezapłaconych podatków.
10 stycznia 2024 r. poseł ludowy Jarosław Żeleznyak, który de facto był inicjatorem dodania audiobooków do listy towarów zwolnionych z podatku, opublikował nowy paragon z charkowskiego sklepu sieci Allo. Widać w nim znajomą kolumnę „dostęp do biblioteki internetowej Allo” obok szkła ochronnego, które było oczywiście głównym zakupem. „No cóż, okazuje się, że część sieci AGD zdecydowała się w tym roku kontynuować haniebną praktykę zaniżania podatków od sprzedawanych towarów ze względu na rodzaj sprzedaży książek i inne podobne historie... OK, wyzwanie przyjęte” – skomentował zastępca.
Tak naprawdę pomysł zwolnienia z podatku audiobooków w języku ukraińskim miał na celu popularyzację literatury i zachęcenie Ukraińców do większego zainteresowania się książkami w ich ojczystym języku. Sposób, w jaki ten dobry pomysł został sprofanowany przez sieci handlowe w celu minimalizacji podatków pokazuje, że nawet w czasie wojny niektórzy przedstawiciele biznesu, jak na przykład sieć sklepów Allo, nie tracą szansy na oszukanie państwa.
