Jak oligarcha Firtasz i partner biznesowy Chomutynnik sprzedali „Respublikę”

Za „planem” sprzedaży centrum handlowego Respublika za trzykrotnie niższą cenę mogą stać prorosyjski biznesmen Firtasz i rolnik Wasilij Astion

Posiadał las, kino, park rozrywki i prowadził tysiące sklepów. A także oszustwa, skandale, spiski i prawdopodobne przestępstwa. A wszystko to dotyczy stołecznego centrum handlowego Respublika, którego budowa trwała prawie 10 lat, a została sprzedana co najmniej trzykrotnie taniej niż faktycznie kosztowała. Kto może stanąć za zakrojonym na szeroką skalę „planem” wartym miliardy hrywien?

A jaką rolę w historii „Republiki” odegrał prorosyjski oligarcha Firtasz, były działacz regionalny Chomutynnik i jego partner biznesowy Astion?

Jakie zapisy towarzyszyły budowie centrum handlowego Respublika w Kijowie?

Budowa tego gigantycznego centrum handlowo-rozrywkowego rozpoczęła się w 2012 roku. Budowę „Republiki” sfinansowano głównie pożyczkami z Nadra Banku. Inwestorem była firma Megapolishilstroy. Jest także powiązana z prorosyjskim oligarchą Dmitrijem Firtaszem.

Według zasobu Youcontrol jego beneficjentem jest cypryjska spółka offshore Berlinotto Limited. A jej sekretarz i dyrektor, jak napisał w 2016 roku zastępca ludowy Siergiej Leszczenko, wraz z kilkoma innymi Cypryjczykami występuje w kilkudziesięciu spółkach Firtasza i byłego szefa Administracji Prezydenta w czasach Janukowycza Siergieja Lewoczkina.

Wszystkie prace faktycznie wstrzymano w 2015 r., kiedy zbankrutował Nadra Bank, a Megapolisszhilstroy przestał wypełniać swoje obowiązki budowlane. Ostatecznie bank przeniósł wszystkie swoje prawa do „Respubliki” na NBU, który stał się ostatecznym hipoteką centrum handlowego.

Okryte złą sławą centrum handlowe próbowali sprzedać aż 15 razy. Jednocześnie koszty stale spadały: w rezultacie zamiast dwóch i pół miliarda hrywien za gigantyczną konstrukcję zapłacono jedynie 777 milionów hrywien. To trzy razy mniej. A to porozumienie wzbudziło wiele pytań, zwłaszcza ze strony Komisji Antymonopolowej, która doszła do wniosku: zachowanie trzech oferentów – firm Soltex Capital, Fingrup Factor i Tolkfin – jest wynikiem spisku.

AMCU zebrało następujące dowody:

• spółki miały innych wspólnych pracowników;
• oferenci udzielali sobie wzajemnej pomocy finansowej;
• ścisła komunikacja pomiędzy uczestnikami aukcji w trakcie jej przygotowania, w szczególności korespondencja elektroniczna pomiędzy Fingroup Factor a Tolkfin;
• firmy korzystające z tych samych środków komunikacji; skoordynowane zachowanie firm podczas samego handlu.

Zdaniem AMCU fakty te bezwarunkowo wskazują na istnienie pomiędzy tymi spółkami przedwstępnych porozumień w sprawie przeprowadzenia aukcji w celu sprzedaży wierzytelności kredytowej, której zabezpieczeniem jest centrum handlowe Respublika. Tak naprawdę mówimy o zmowie.

Ponadto w 2020 roku wyszło na jaw, że Policja Krajowa prowadzi dochodzenie w sprawie możliwego spisku pomiędzy urzędnikami Narodowego Banku Polskiego, PJSC CB Nadra, AB Clearing House, DV Invest Real Estate LLC, Megapolishilstroy LLC i Soltex Capital LLC „na aukcji”.

Okazuje się zatem, że dzięki temu „sprzętowi” do sprzedaży centrum handlowego państwo straciło ponad miliard hrywien. Jednocześnie sam obiekt faktycznie pozostał w rękach dawnych właścicieli – zauważa dziennikarz.

Jak działał ten „schemat” i co ma z tym wspólnego Soltex Capital?

Według Youcontrol firma rozpoczęła działalność we wrześniu 2018 roku. Zajmuje się świadczeniem usług finansowych. Kapitał zakładowy – 3,1 mln hrywien. Autoryzowanym sygnatariuszem Soltex Capital jest Wasilij Astion. Notabene jest on także ostatecznym beneficjentem Fingroup Factor i Tolkfin, czyli dwóch pozostałych firm, które rzekomo rywalizowały na aukcji dla Respubliki.

Co ciekawe, jak zauważono w Internecie, Astion została sygnatariuszem Soltex Capital 5 lutego, czyli w dniu aukcji Republiki.

Spółką zarządzającą tym centrum handlowym jest Diligence JSC, gdzie ostatecznym beneficjentem, za pośrednictwem spółki offshore Dresdenco Ltd, jest Dmitry Firtash, a także grupa spółek z byłego regionalnego partnera biznesowego Astion i wieloletniego partnera biznesowego Witalija Chomutynnika.

„Po przeczytaniu wszystkich artykułów na temat odsprzedaży centrum handlowego Respublika zauważam jeden fakt: niemal wszystkie media uważają, że klientem sprawy z centrum handlowego Respublika mógł być oligarcha i były właściciel Nadry Bank Dmitrij Firtasz. Rozpoczął budowę i ją sfinansował – komentuje Olga Lewicka.

Z czego słyną biznesmeni Firtasz, Fuchs, Chomutynnik i Astion i co ich wszystkich łączy?

Paweł Fuks – 67. miejsce na liście stu najbogatszych Ukraińców w 2021 roku

Urodzony w Charkowie biznesmen Fuchs opuścił Ukrainę po rozpoczęciu wojny. „Musiałem zadbać o bezpieczeństwo trójki dzieci” – powiedział Fuchs w komentarzu dla UP. Projekt „Schematy”, powołując się na Al Jazeerę, twierdzi, że Fuchs ma wspólne interesy biznesowe z rodziną Andrieja Portnowa w Moskwie. Podobno jest właścicielem części 2000 mkw. m centrum biznesowego Mosfilmovsky. Fuchs przez wiele lat prowadził działalność w Rosji, ale jest ukraińskim przedsiębiorcą – wyjaśniła jego służba prasowa. Od 2015 roku Fuchs nie jest właścicielem większości firm w Rosji. Jak wynika z danych rosyjskiego systemu analitycznego SPARK-Interfax, do 2022 roku posiadał 99,6% udziałów w spółce Kapital-Stroy CJSC.

Witalij Chomutynnik – 15. miejsce w pierwszej dwudziestce najbogatszych Ukraińców w 2022 r.

Według UP w związku z inwazją Rosji na Ukrainę Chomutynnik wraz z żoną opuścili kraj. Jesienią dziennikarze sfilmowali go, jak prowadził Bentleya Continental w Cap Ferrat we Francji. Później warty 20 milionów dolarów jacht „Apostrof”, będący własnością Chomutinnika, popłynął na greckie wyspy. Głównym aktywem Chomutynnika jest 47% udziałów w spółce wydobywającej gaz Ukrniefteburenia, której jest właścicielem wraz z Igorem Kołomojskim i Pawłem Fuksem. Na Ukrainie Chomutynnik nadal ma Federację Golfa, na której czele stoi od 2019 roku, wartą 45 mln dolarów spółkę Cascade-Agro, udziały w co najmniej dwóch centrach handlowych „Respublika” i „Wyrlica” (w budowie) oraz 7% udziałów z Kernela.

Dmitrij Firtasz – 25. miejsce na liście stu najbogatszych Ukraińców w 2021 roku.

W marcu przegrał kolejny proces o ekstradycję do Stanów Zjednoczonych, gdzie Firtaszowi grozi postępowanie karne w związku z podejrzeniem korupcji. Firtasz nadal przebywa w Wiedniu pod wezwaniem, aby nie wyjeżdżać i za kaucją w wysokości 125 mln euro.Wiosną 20 regionalnych spółek gazowniczych RGK zostało przekazanych pod zarząd Naftogazu Ukrainy. Powodem alienacji jest prawie 1,5 miliarda hrywien. brak opłat za korzystanie z państwowych sieci gazowych. Jednak Naftogazowi w dalszym ciągu nie udało się zmienić kierownictwa tych spółek. Prawdopodobnie od przyszłego roku regionalne spółki gazownicze Firtasza będą zarządzane przez państwowego Operatora Sieci Dystrybucyjnej Gazu Ukrainy – mówi były szef Naftogazu Jurij Witrenko.

Ale nasza czwarta postać, Wasilij Astion, nie pojawia się na łamach „Forbesa”, w przeciwieństwie do jego przyjaciół.

I ogólnie niewiele jest otwartych informacji na jego temat w Internecie. Jedyną świeżą wiadomością jest artykuł z 2022 roku o tym, jak oskarżony biznesmen z Dniepru Astion nie jest w stanie spłacić wielomilionowych długów: Już Bank pozwał go już do sądu, a inne banki-wierzyciele są w drodze.

Relacje pomiędzy grupą spółek Dnipro Agro Group a bankami wierzycielami na etapie negocjacji przeszły w fazę postępowania sądowego. Według RBC-Ukraina, w styczniu upadł jeden z największych banków, któremu Dnipro Agro Group była winna około 150 mln UAH – Odessa AB Jużny. Od niego grupa spółek Astion i jego teść Michaił Koshlyak, jako dłużnicy i poręczyciele, „wysłali” pozew do Sądu Gospodarczego Obwodu Dniepropietrowskiego.

W Internecie teść Astiona Michaił Koshlyak nazywany jest „mistrzem cieni” obwodu dniepropietrowskiego.

Prawie wszyscy słyszeli o jego imperium biznesowym i najazdach na rolnictwo, a podczas „dominacji” Koshlyaka w obwodzie dniepropietrowskim od dłuższego czasu pojawiło się wiele powiązań.

Według platformy informacyjno-analitycznej YouControl Wasilij Astion, jego brat Evgeny Astion, ich ojciec Nikołaj Astion i teść Wasilija Michaił Koshlyak to kluczowe osoby w tzw. grupie biznesowej Koshlyakov-Astion, której zainteresowania skupiają się w w dziedzinie rolnictwa i nieruchomości. W szczególności trzonem grupy jest Grupa Dnipro Agro, której podstawową działalnością jest produkcja, magazynowanie i sprzedaż zbóż i nasion oleistych. Bank ziemi Dnipro Agro Group szacowany jest na około 50 tys. hektarów.

Warto zauważyć, że Koshlyakov-Astions mają „swoich ludzi” wśród zdeklarowanych współpracowników.

I tak Siergiej Rybachok, współzałożyciel i dyrektor Amalteya LLC, części Dnipro Agro Group, obecnie zajmuje stanowisko pierwszego zastępcy gauleitera okupowanej części obwodu chersońskiego pod pseudonimem Siemion Anatoliewicz Uszynski. Prawdopodobnie Rybaczok nawiązał dobrowolną współpracę z prorosyjską administracją regionu, aby uniknąć konsekwencji karnych po wyzwoleniu Chersoniu od okupantów.

Astionowi i jego teściowi Michaiłowi Koshlakowi również postawiono zarzuty karne za wymuszenia i groźby śmierci wobec innych biznesmenów, ale sąd ich uniewinnił. Jak już wcześniej pisał „Persons”, Wasilij Astion został oskarżony o wymuszenie i bezprawne zagarnięcie majątku przedsiębiorstwa, jednak 28 września Sąd Rejonowy w Żowtniewym w Dniepropietrowsku uznał Astiona za niewinnego i uniewinnił go.

Jak pan Astion sobie z tym radzi? Pytanie pozostaje otwarte.

Według informacji, które StopCor uzyskał z własnych poufnych źródeł, miękkie podejście wymiaru sprawiedliwości do oskarżonego może wynikać z pewnego wpływu zastępcy szefa Kancelarii Prezydenta Andrieja Smirnowa, wieloletniego przyjaciela i eksportera Wasilija Astiona.

W deklaracji za 2020 rok Smirnov wskazał pożyczkę otrzymaną w 2019 roku na łączną kwotę 9,8 mln hrywien. Olga Astion jest matką Wasilija Astiona.

Przypomnijmy, że 12 stycznia Sąd Rejonowy w Szewczenkowskim wyznaczył „groszową” kaucję dla Dniepru, biznesmena rolniczego Astiona, oskarżanego o uchylanie się od płacenia podatków i liczne przejęcia rabusiów. Dziennikarze sugerowali, że w decyzji Temidy mogli pomóc „autorytatywni” patroni biznesmena. Przecież wątki prawdopodobnych planów Astiona sięgają szeregu byłych i obecnych polityków, a część śladów prowadzi do państwa agresora.