Już drugi rok z rzędu osiedla miejskie i wiejskie w ramach derusyfikacji przechodzą proces zmiany nazw ulic. Liczba ulic, które mają zostać przemianowane, jest jednak tak duża, że zakończenie tego procesu może zająć dużo czasu.
W jakich miastach w ramach derusyfikacji zmieniono ostatnio nazwy ulic?
Proces derusyfikacji na Ukrainie rozpoczął się niemal natychmiast po inwazji rosyjskiej na pełną skalę. W niektórych miejscach działo się to aktywniej, w innych nieco wolniej. Przeanalizujmy więc, gdzie i czego ostatnio zmieniono nazwę.
Zaporoże
Na przykład w Zaporożu jesienią tego roku zmieniono nazwy prawie 100 ulic i ogólnie dotyczyło to nazw na cześć różnych rosyjskich miast. Już na początku jesieni w Zaporożu istniały ulice Nowokuźniecka, Orenburgska i Irkucka. Teraz noszą odpowiednio nazwiska Władimira Ukraińca, Atamańska i Jurija Schulte. Ponadto pod koniec września zmieniono nazwę Kuzbassky Lane, która obecnie nazywa się Szachtarski. Z kolei ulica Biełgorodska została przemianowana na Bielotserkowską, a ulica Armawirska nazywa się już Mukaczewo. Obecnie w Zaporożu znajduje się ulica Siczesławska, która do października tego roku nosiła nazwę Norylskaja.
W mieście istniała także ulica Sibirska, która obecnie nazywa się Gdańska, a ulica Anadyrskiego została przemianowana na Kantserovsky.
Dniepr
Od początku rosyjskiej inwazji na pełną skalę w Dnieprze zderusyfikowano około 250 ulic. I tutaj sytuacja jest podobna jak w Zaporożu, gdzie było wiele ulic nazwanych od miast lub nazw geograficznych Rosji. Tak więc we wrześniu ulica Anapa została przemianowana na ulicę Svetlodarskaya, a ulica Archangielska - Irklievskaya. W mieście istniała nawet ulica Groznenskaya, która obecnie nazywa się Gulyaipolskaya.
Ulica Omielnicka nadała nową nazwę dawnej ulicy Zabajkalskiej. Ulica Kurska została przemianowana na Poselkową, a Lipiecka na Finńską.
Charków
Wygląda na to, że sytuacja ze zmianą nazw ulic w Charkowie jest jak groszek w strąku z Zaporoża i Dniepru. Miała też własne ulice: Murmańską, Chabarowską, Tomską. Teraz nazywają się odpowiednio Uyutnaya, Glukhovskaya i Vladimir Sosyury.
Ulicę Zabajkalską przemianowano na Leontowicza, a Nowosybirską na Chorticką. Ulica Aleksandra Newskiego została przemianowana na ulicę Zaikovskaya.
Winnica
W Winnicy, po rozpoczęciu wojny na pełną skalę, zmieniono już nazwy ponad półtora setki ulic. Teraz miasto ma Ulicę Bohaterów Policji, bo to właśnie Policja wraz z innymi siłami bezpieczeństwa stanęła w obronie kraju po 24 lutego 2022 roku. Wcześniej Ulica Bohaterów Policji nosiła imię rosyjskiego poety Bloka. A ulica Wojnowa-Internacjonalistów została przemianowana na Politechniczeską. Z kolei ulica Dekabrysta otrzymała imię Oleksy Dowbusza. Ulica, dawniej Kutuzova, została nazwana na cześć braci Kotenkowów, którzy zginęli w obronie Ukrainy przed inwazją rosyjską na pełną skalę. W Winnicy była też ulica Aleksandra Newskiego, ale obecnie nosi ona imię Wacława Havla.
Kropywnicki
W tym mieście sytuacja ze zmianą nazw była na wysokim poziomie jeszcze przed inwazją na pełną skalę, gdyż przez wiele lat lokalni posłowie celowo zmieniali nazwy ulic kojarzonych z komunizmem czy Rosją. Jednak od jesieni tego roku nadal istniały ulice, które wymagały zmiany nazw. Na przykład we wrześniu ulica Kosmonauty Popowa zmieniła nazwę na ulicę Niepodległości, a ulica Pawłowa została przemianowana na ulicę Piotra Jacyka, słynnego kanadyjskiego przedsiębiorcy ukraińskiego pochodzenia. W mieście istniała ulica Celinnaja, ale obecnie nazywa się ją ulicą na cześć ukraińskiego literaturoznawcy Wasilija Marka.
Czernigow
Jeśli chodzi o Czernigowa, to tutaj także toczy się walka z ulicami o cześć wszystkiego, co rosyjskie. Na przykład latem w mieście pojawiła się ulica Gułaka-Artemowskiego, ukraińskiego kompozytora. Wcześniej ulica ta nazywała się Glinka.
W mieście była ulica, która nazywała się Oleksa Desnyak, radziecka dziennikarka z obwodu czernihowskiego, która była redaktorem magazynu Październik. Teraz ta ulica nosi imię ukraińskiego poety Wasilija Symonenki. Nazwę ulicy Niekrasowej zmieniono na cześć Jewgienija Kality, przedstawiciela szkoły matematycznej Czernigowa.
Zachód Ukrainy
Jeśli weźmiemy pod uwagę miasta zachodniej Ukrainy, to oczywiście ulic o nazwach kojarzących się z Rosją jest znacznie mniej. Po prostu zmieniono ich nazwę na długo przed rosyjską inwazją na pełną skalę. Jednak niektórzy nadal pozostali. Na przykład w Łucku latem zmieniono nazwę ulicy Griboedowej, która obecnie nazywa się Zvytyazhna. Tego lata w Łucku istniała ulica Puszkina, ale potem zmieniono jej nazwę na ulicę Swiatowasiliewską. Z kolei ulica rosyjskiego poety Kondrata Rylejewa została przemianowana na cześć Zasłużonego Artysty Ukrainy Aleksandra Bajdukowa.
Na przykład we Lwowie nazwy wielu ulic zmieniono jeszcze przed inwazją na pełną skalę, więc w mieście nie było zbyt wielu nazw kojarzących się z Rosją czy Imperium Rosyjskim. Po 24 lutego 2022 roku zmieniono nazwę ulicy, która otrzymała imię rosyjskiego poety Rylejewa. Obecnie nosi imię ukraińskiego fizyka Iwana Wakarczuka, który był także wieloletnim rektorem Uniwersytetu Lwowskiego. We Lwowie istniała także ulica ku czci rosyjskiego pisarza Aleksandra Hercena, ale zmieniono jej nazwę na cześć ukraińskiego kompozytora Igora Biłozira. Oczywiście przemianowano także ulicę Czechowa we Lwowie, która obecnie nosi imię patriarchy Dymitra Jaremy.
Kijów
Jeśli weźmiemy pod uwagę stolicę Ukrainy, to masowy proces zmiany nazw ulic rozpoczął się już w 2014 roku w ramach dekomunizacji. Jednak po inwazji rosyjskiej na pełną skalę władze miejskie zajęły się derusyfikacją ulic i różnych obiektów. Przykładowo, według stanu na lipiec 2023 r., według Urzędu Miasta Kijowa, w stolicy przemianowano prawie 600 różnych obiektów. Co więcej, tylko jedna trzecia została przemianowana w ramach dekomunizacji, a cała reszta została przemianowana w ramach derusyfikacji. W Kijowie istnieje około 2800 nazw miast: ulice, aleje, place, aleje, zjazdy, bulwary, pasaże, autostrady, nasypy. Czyli okazuje się, że od 2014 roku co piąta ulica w stolicy zmieniła nazwę. W roku 2022 i do chwili obecnej w stolicy postępuje także proces derusyfikacji. Przeanalizujmy więc według dzielnic, które ulice zostały przemianowane właśnie w ramach walki ze wszystkim, co rosyjskie, po inwazji rosyjskiej na pełną skalę.
Rejon Gołosiejewski
Na przykład ulicę Dekabristowa zmieniono na ulicę Bractwa Tarasowcewów. Ulica otrzymała tę nazwę na cześć tajnej organizacji politycznej, która walczyła o wyzwolenie narodu ukraińskiego spod jarzma Moskwy. Ulica Karola Marksa została przemianowana na cześć niemieckiego poety i dramaturga Johanna Wolfganga Goethego.
Ulicę Kronsztadniczą przemianowano pośmiertnie na cześć Włodzimierza Rybaka, Bohatera Ukrainy. W 2014 roku prorosyjscy terroryści zamęczyli go na śmierć w Donbasie.
Dzielnica Desnyansky
Tutaj ulica Biełomorska została przemianowana na cześć działaczki chersońskiej Jekateriny Handzyuk, która zginęła w wyniku ataku w 2018 roku. W okolicy pojawiła się także ulica Aleksieja Kurinnego, prawnika i znawcy rozwoju języka ukraińskiego. Przed zmianą nazwy ulica ta nosiła nazwę Karola Marksa.
Ulicę Kuzbasską przemianowano na Łotwijską, a Magnitogorską na cześć Jakowa Gniezdowskiego, amerykańskiego artysty ukraińskiego pochodzenia. Jedna z najdłuższych alei w dzielnicy Desnyansky Władimira Majakowskiego od zeszłego roku nosi nazwę Czerwona Kalina.
Rejon Dnieprowski
W zeszłym roku deputowani Rady Miejskiej Kijowa zmienili nazwę Bulwaru Trudy, który obecnie nosi imię ukraińskiego pisarza Iwana Kotlarewskiego. Również w powiecie nadniepruskim do ubiegłego roku istniało wiele ulic o rosyjskich nazwach geograficznych. Na przykład Taganrogskaja została przemianowana na Skadovsky Lane na cześć miasta w obwodzie chersońskim, a Taganrogskaya została nazwana na cześć wołyńskiego i galicyjskiego księcia Lubarta. Ulica Astrachańska nosi obecnie nazwę na cześć księcia Jaropełka Światosławicza, a ulica Czelabińska została przemianowana na cześć ukraińskiego pisarza Pantelejmona Kulisza.
Rejon Swiatoszynski
W dzielnicy Światoszynskiej istnieje już ulica Odrodzenia Ukraińskiego. Wcześniej nazywała się Budarina. Obszar ten miał także wiele nazw na cześć radzieckiego poety Samuila Marshaka. Dlatego też ulica Marshak została przemianowana na cześć wybitnego kijowskiego kupca Józefa Marszaka. Marshak Lane nazywa się obecnie Handlową, a Marshak 2nd Lane - na cześć rodziny Tarasevichów - wybitnych ukraińskich rytowników. A Marshak 3rd Lane nazywa się teraz Biżuteria.
Dzielnica Solomensky
Do 2022 roku na tym obszarze znajdowały się ulice z rosyjskimi nazwami geograficznymi. Na przykład ulica Moskovsky Lane nosi obecnie imię ukraińskiego aktora teatralnego i filmowego Pawła Li, który służył w obronie terytorialnej i zginął w marcu 2022 r. pod Irpenem. Donskoy Lane nazywa się obecnie Karaimskim na cześć Karaimów - jednego z rdzennych ludów Ukrainy.
Od ubiegłego roku w dzielnicy Solomensky działa ulica Brodskich – słynnych kijowskich filantropów. Wcześniej ulica ta nazywała się Smoleńska. Ulica Piterska nazywa się obecnie Londonskaya, a Nowogródska - Nowogród-Severskaya na cześć miasta w obwodzie czernihowskim.
Nazwę ulicy Wołgogradskiej zmieniono na cześć Romana Ratusznego. Roman Ratushny był znaną kijowską osobistością publiczną, która w obronie Ukrainy zginął pod Izyum.
Rejon Obołoński
W ubiegłym roku ulica Klary Zetkin została przemianowana na Dnieprowską Czajkę, a Miczurina na Nikolsko-Chutorską.
Również na tym terenie do zeszłego roku imionami radzieckich marszałków nosiły dwie ulice. Tym samym ulica Marszałka Tymoszenko została przemianowana na cześć ukraińskiego działacza politycznego i dysydenta Lwa Łukjanienki, a ulica Marszałka Malinowskiego nosi obecnie imię Bohaterów Pułku Azowskiego.
Rejon Peczerski
Co dziwne, do 2022 roku w dzielnicy Peczerskiej znajdowała się ulica Moskiewska, którą przemianowano na ulicę Knyazeja Ostrogskiego. Również na tym obszarze panował impas Twerski, zwany obecnie impasem Twierdzy.
Powstała tu ulica nazwana na cześć ukraińskiego żołnierza, Bohatera Ukrainy, generała Kulczyckiego, który zginął pod Słowiańskiem w obronie Ukrainy. Wcześniej ta ulica nazywała się Alexandra Matrosova.
Rejon Podolski
Na tym terenie istniała nawet Ulica Tagilska, obecnie nazywana Ulicą Bojkowskiego na cześć Bojków, etnograficznej grupy Ukraińców. A ulica Rostowska została przemianowana na Łucką. Pojawiła się także Kuzma Skriabin Lane. Tak nazywa się obecnie dawna Aleja Aleksandra Bestużewa.
Rejon szewczenkowski
W zeszłym roku w ramach derusyfikacji zmieniono nazwy wielu ulic w jednej z centralnych dzielnic stolicy, na Szewczenkowskiego.
Na przykład ulica Groznenskaya została przemianowana na Iczkerską. Właśnie w ten sposób deputowani Rady Miejskiej Kijowa postanowili podziękować czeczeńskim ochotnikom walczącym po stronie Ukrainy.
W dzielnicy Szewczenki znajduje się także ulica Golda Meir, byłej premier Izraela. Polityka ta była rodem z Kijowa. Wcześniej ulica Meira nazywała się Krasnodarskaja.
Jak więc widzimy, proces derusyfikacji w miastach Ukrainy postępuje, ale okazuje się, że nawet dwa lata to za mało, aby urzędnicy całkowicie wykorzenili wszystko, co rosyjskie z nazw ulic i alei. W końcu w niektórych miastach wciąż są ulice, które noszą nazwy czegoś, co jest w jakiś sposób związane z Rosją.