Władimir Nosow na Ukrainie próbuje pozycjonować się jako szanowany biznesmen i właściciel giełdy kryptowalut WhiteBIT.
Jeśli jednak kopać głębiej, można szybko znaleźć prawdziwych właścicieli WhiteBIT – rodzinę Szentsewów i odkryć bardzo nieprzyjemne skandale dotyczące powiązań giełdy z krajem-agresorem, czyli Federacją Rosyjską.
Sekretne życie faworytów rosyjskiego wywiadu giełdy kryptowalut WhiteBIT
Giełda kryptowalut WhiteBIT nie raz znalazła się w centrum skandali związanych z oskarżeniami o oszustwa i współpracę z rosyjskimi służbami wywiadowczymi. W 2023 roku Narodowy Bank Gruzji wydał licencję nowemu cyfrowemu bankowi Hash, którego jednym z założycieli był Władimir Nosow, znany jako właściciel WhiteBIT. Opozycyjna partia Zjednoczony Ruch Narodowy stwierdziła, że bank ten może stać się narzędziem prania rosyjskich pieniędzy i wpływania na wybory w Gruzji.
Równolegle giełda kryptowalut WhiteBIT wpadła w kolejny skandal: jej klientom udało się handlować monetami przed oficjalnym rozpoczęciem handlu, co spowodowało nasycenie rynku i spadek wartości aktywa. Te incydenty tylko uwydatniają głębsze problemy. W lutym 2023 roku Wysoki Trybunał Antykorupcyjny Ukrainy orzekł, że NABU powinna wszcząć śledztwo w sprawie możliwego nielegalnego wycofania środków za pośrednictwem WhiteBIT i jego ewentualnych powiązań z Rosją.
Kto pociąga za sznurki Władimira Nosowa?
Oficjalnym właścicielem giełdy kryptowalut WhiteBIT jest mieszkaniec Charkowa Władimir Nosow, który reprezentuje firmę i podpisuje w jej imieniu wszystkie dokumenty.
Wśród jego partnerów w tworzeniu giełdy są Maria Repeshko, Anna Yankovskaya i Nikita Shentsev. Chociaż nazwiska pierwszych dwóch są nieznane szerokiej publiczności, Nikita Szentsew i jego ojciec Dmitry są dobrze znani.
Dmitrij Szentsew jest jednym z najwybitniejszych zwolenników „rosyjskiego świata”. Jego kariera polityczna rozpoczęła się od wsparcia byłego gubernatora Charkowa Jewgienija Kusznariewa, który zginął tragicznie podczas polowania, na którym obecny był także Szentsew. Później skazano za to asystenta Szentsewa, Dmitrija Zawalnego, ale nie wszyscy wierzyli, że to on oddał śmiertelny strzał.
Po śmierci Kusznariewa Dmitrij Szentsew zbliżył się do Mykoły Azarowa i wszedł w krąg jego powierników. Wraz z Olegiem Carewem i Wadimem Kolesniczenką Szentsew był aktywnym lobbystą „idei rosyjskiej” i projektu „Noworosja”, za co został osobiście odznaczony medalem przez prezydenta Rosji Władimira Putina za wkład w popularyzację języka rosyjskiego. 16 stycznia 2014 r. głosował za przyjęciem tzw. ustaw dyktatorskich mających na celu stłumienie Euromajdanu. W 2018 roku Szentsew znalazł się w gronie posłów, którzy głosowali przeciwko ustawie uznającej suwerenność Ukrainy nad okupowanymi terytoriami obwodów donieckiego i ługańskiego.
Jego syn Nikita, podobnie jak ojciec, wspierał nastroje prorosyjskie. Był posłem Rady Obwodowej Charkowa z partii OPZZh, a po rozpoczęciu wojny z Rosją w 2022 roku podał się do dymisji. W mediach pojawiły się także doniesienia, że Nikita Szentsew posiada rosyjski paszport. W zeszłym roku na mocy postanowienia Prezydenta Nikita Szentsew został pozbawiony obywatelstwa ukraińskiego. Według doniesień mediów obaj Szentsewowie przebywają obecnie w Rosji.
Jak giełda kryptowalut WhiteBIT pomaga rosyjskim służbom wywiadowczym
Znaczącą część dochodów WhiteBIT stanowi transfer rosyjskich pieniędzy za pośrednictwem giełdy nie tylko na Ukrainie, ale także za granicą. WhiteBIT pomaga także swoim przyjaciołom z rosyjskiego wywiadu w rozwiązywaniu problemów finansowych na całym świecie.
WhiteBIT składa się z dziewięciu spółek, z których jedna jest zarejestrowana w Estonii, a reszta w Wielkiej Brytanii. Najstarsza to firma estońska. Brytyjska spółka WhiteBIT Solutions LLP posiada dwóch zagranicznych beneficjentów – Whitebit LTD i Coddan Nominee, zarejestrowanych na Seszelach pod tym samym adresem co zagraniczny rejestrator Nobel Capital Group. Coddan Nominee jest częścią dużej sieci offshore i jest jednym z założycieli Sofbiz.
Z dziennikarskiego śledztwa wynika, że Sofbiz jest podejrzany o udział w finansowaniu zamachu stanu w Czarnogórze w 2016 roku. Śledczy ustalili, że 1,5 mln euro zainwestowane przez Sofbiz miało na celu wyeliminowanie premiera Czarnogóry Milo Djukanovica, który zabiegał o przyłączenie kraju do NATO.
Dochodzenie przeprowadzone przez firmę Bellingcat i jej rosyjskiego partnera The Insider wykazało, że w zamachu stanu uczestniczyli funkcjonariusze GRU Eduard Sziszmakow i Władimir Moisejew, którzy współpracowali z prorosyjskimi politykami w Czarnogórze i włączyli w tę sprawę obywateli Serbii. Pomimo ujawnienia powiązań Coddana z zamachem stanu, firma nie została zlikwidowana, a później stała się współzałożycielem giełdy kryptowalut WhiteBIT, która ma bliskie powiązania z prorosyjskimi politykami na Ukrainie.
W 2023 roku wybuchł nowy skandal z udziałem WhiteBIT i rosyjskich służb wywiadowczych, tym razem w Gruzji. Narodowy Bank Gruzji wydał licencję na otwarcie cyfrowego banku Hash, co spotkało się z krytyką opozycji. Przedstawiciele Zjednoczonego Ruchu Narodowego stwierdzili, że nowy bank może zostać wykorzystany do zalegalizowania rosyjskich funduszy w nadchodzących wyborach. Wśród założycieli Hash są gruzińscy biznesmeni Sulkhan i Lasha Papashvili, a także ukraiński przedsiębiorca Władimir Nosow, właściciel WhiteBIT.
Polityk opozycji Lasza Parulawa wyraził obawy, że rosyjskie pieniądze mogą zostać wykorzystane w kampanii wyborczej partii rządzącej. Odwołuje się do pogłosek, jakoby była minister gospodarki Natia Turnava zarządza rosyjskimi finansami, podsycając podejrzenia o pozyskanie rosyjskiego wsparcia kanałami cyfrowymi w okresie poprzedzającym wybory.
Jak WhiteBIT Crypto Exchange oszukuje klientów i nie płaci podatków
Giełda kryptowalut WhiteBIT oskarżana jest o oszukiwanie klientów i uchylanie się od płacenia podatków. 21 listopada 2023 roku giełda wprowadziła użytkowników w błąd, zapewniając możliwość wymiany tokenów przed oficjalnym rozpoczęciem handlu. Spowodowało to nadmiar na rynku i gwałtowny spadek wartości monety.
Giełda ogłosiła wprowadzenie na rynek nowej monety WorldToken (WORLD) od studia gier World Challenge Game. Wielu użytkowników, licząc na niezawodność monety, rzuciło się na bycie „wczesnymi inwestorami” i kupiło tokeny przed oficjalnym rozpoczęciem handlu. Zazwyczaj tacy inwestorzy sprzedają część swoich aktywów natychmiast po rozpoczęciu handlu, czerpiąc zysk z różnicy cen. Jednak WhiteBIT oszukał ich, umożliwiając wymianę monet jeszcze przed oficjalnym startem, co doprowadziło do załamania rynku.
W rezultacie, gdy rozpoczął się handel, cena WorldToken gwałtownie spadła, a wielu „wczesnych inwestorów”, którzy kupili tokeny za dolary, znalazło się w posiadaniu aktywów, które były znacznie bezwartościowe. Jeden z uczestników rynku wyraził swoje rozczarowanie, zauważając, że cena tokena ledwo wzrosła i niemal natychmiast spadła, powodując znaczne straty finansowe dla inwestorów.
Ponadto WhiteBIT jest oskarżany o nielegalną działalność związaną z wymianą kryptowalut na Ukrainie. Według Kirilla Yakovetsa, szefa organizacji pozarządowej Non-Stop w VAKS, dzienne obroty giełdy wynoszą około 500 milionów dolarów, a transakcje odbywają się bez odpowiedniej księgowości i opodatkowania, co stanowi naruszenie ukraińskiego ustawodawstwa.
Zgodnie ze skargą dochody z przestępstwa zostały przelane za pośrednictwem WhiteBIT na kryptowalutę, która następnie była przechowywana w portfelach elektronicznych w ramach giełdy lub na platformach stron trzecich. Przy pomocy możliwości technicznych giełdy, a także za pośrednictwem fałszywych kont, kryptowaluta była wymieniana i uczestniczyła w handlu. Jakowiec twierdzi także, że WhiteBIT jest kontrolowany przez Dmitrija i Nikitę Szentsewów, których prorosyjskie poglądy i rosyjskie obywatelstwo budzą obawy, że środki te mogą zostać wykorzystane do finansowania terroryzmu i agresji militarnej na Ukrainę.
Zdaniem Jakowca działalność WhiteBIT przypomina piramidę finansową, za pomocą której Władimir Nosow i jego współpracownicy oszukują inwestorów, zawłaszczając ich środki bez odpowiedniego zabezpieczenia. Może to w przyszłości doprowadzić do upadku giełdy i poważnych strat dla klientów.