Wszelkie ograniczenia stwarzają podstawę do manipulacji. Przy jakichkolwiek ograniczeniach powstają nieprzejrzyste schematy zarobków, które mogą stać się powodem publicznego skandalu. Jednym z takich przypadków jest sytuacja pomiędzy Allseeds Black Sea LLC a Zakładem Portowym w Odessie.
W związku z utratą portów w Mikołajowie i Mariupolu, zakład portowy w Odessie jest głównym punktem przeładunkowym eksportu ukraińskiego oleju roślinnego, choć administracja OPP twierdzi, że w czasie wojny zakład zarabia wyłącznie na przeładunku zboża. Tak czy inaczej, dodatkowe zamówienia dla przedsiębiorstwa państwowego to na ogół duży bonus w czasie wojny. Co więcej, sytuacja w zakresie bezpieczeństwa morskiego może zmieniać się dramatycznie każdego dnia, a eksport morski jest dla kraju kluczowym źródłem dochodów dewizowych. Ale jak zawsze jest „ale”.
Mówimy o ustalaniu cen i kształtowaniu zróżnicowanych taryf za usługi przedsiębiorstwa państwowego dla klientów indywidualnych. Na przykład Allseeds Black Sea LLC ma wyjątkowo korzystne stawki za przeładunek produktów - 49 centów za tonę. Podczas gdy Allseeds pobiera od właścicieli ładunków nie mniej niż 15 dolarów za tonę. Jednocześnie przedsiębiorstwo państwowe otrzymuje bezpośrednio niecałe dolara na finansowanie działalności operacyjnej teraz, w najbardziej kryzysowym okresie pracy.
Ponadto, jak dowiedziała się nasza publikacja, trwają negocjacje w sprawie zawarcia długoterminowej umowy pomiędzy HMO a Allseeds po ogłoszonych preferencyjnych stawkach. Nie wiadomo, jak długo potrwa wojna i kryzys gospodarczy, ale z jakiegoś powodu zarząd państwowego przedsiębiorstwa jest gotowy ustalić cenę na wiele lat.
Co wiadomo o firmie Allseeds Black Sea?
Firma Allseeds Black Sea powstała w latach 90-tych ubiegłego wieku i w niecałe 20 lat stała się największym handlarzem olejami roślinnymi na Ukrainie. Wydawać by się mogło, że mając taki status firma powinna dbać o swoją reputację. W 2019 roku spółka była zaangażowana w sprawę karną dotyczącą uchylania się od płacenia podatków.
W 2020 roku firma Allseeds popadła w kłopoty w związku z próbą eksportu nienależącego do niej oleju słonecznikowego z terminala UPSS w obwodzie mikołajewskim. Poprzedziły je trzy przeszukania terminalu, podczas których funkcjonariusze odkryli ponad trzy tysiące ton oleju słonecznikowego. UPSS otwarcie stwierdził, że jest to jawna próba napadu z udziałem funkcjonariuszy organów ścigania, a jej powodem jest po prostu to, że Allseeds nie ma wystarczającej ilości własnych produktów do przeładunku.
Również w 2020 roku Allseeds Black Sea znalazła się na liście ukraińskich firm, które realizowały działalność eksportową za pośrednictwem szwajcarskich pośredników i dzięki temu mogły uniknąć płacenia podatku dochodowego na Ukrainie. W sumie w tym roku ukraiński budżet stracił na takich operacjach 1,2 miliarda dolarów, a firmy, które zajmowały się taką działalnością, otrzymały od Ukrainy zwrot podatku VAT.
Nowy skandal z udziałem Allseeds Black Sea LLC
W 2024 roku w mediach pojawiła się informacja, że największy handlarz olejem roślinnym próbował skierować swój transport na nabrzeże nr 1 wzdłuż drogi, które znajduje się w strefie ochrony sanitarnej i jest wykorzystywane przez zakład portowy w Odessie do ewakuacji pracowników. Zgodnie z normami prawnymi dotyczącymi mienia państwowego, mogą z niego korzystać wyłącznie przedsiębiorstwa państwowe. Jak zauważyło kierownictwo OPP, Allseeds Black Sea nie dostarczyło wymaganego pakietu dokumentów, a specjalne zezwolenie wydane spółce nie ma mocy prawnej, chociaż według dyrektora generalnego firmy, Jewgienija Okhrimenko, Allseeds Black Sea wcześniej wysyłało produkty z nabrzeża nr 1 i pytań o „legalność dokumentów” w administracji nie było HMO.
Dla HMO czarna passa trwa już od wielu lat, nie jest aktualizowana jego przepustowość, a atrakcyjność inwestycyjna wyrównywana jest w imię uzyskiwania „szarego” dochodu. Niemniej jednak zakład pozostaje strategicznym przedsiębiorstwem państwowym, a jego sprawna, niezakłócona i bezpieczna praca powinna być zadaniem organów ochrony ekonomicznej.
