Na Ukrainie szerzy się oszustwo. W porównaniu z 2022 rokiem liczba oszustw wzrosła prawie dwa i pół razy. Oszuści stale wymyślają nowe sposoby oszukiwania obywateli.
20 sierpnia Rada Najwyższa ratyfikowała porozumienie między Ukrainą a Unią Europejską o współpracy w kwestii zwalczania nadużyć finansowych. I jak powiedział wiceminister finansów Ukrainy ds. integracji europejskiej Jurij Draganczuk, będzie wymiana informacji, będzie pomoc w prowadzeniu dochodzeń finansowych, w szkoleniu specjalistów, wsparcie operacyjne i techniczne dla niektórych organów zwalczających nielegalną działalność.
„Udział Ukrainy w unijnym programie zwalczania nadużyć finansowych zapewni niezbędną wiedzę i szkolenia zawodowe w zakresie ochrony interesów finansowych Ukrainy i UE, a także wzmocni potencjał instytucjonalny Ukrainy w zakresie rozwoju systemu zwalczania nadużyć finansowych zgodnie ze standardami europejskimi – zauważył wiceminister.
Tymczasem oszuści nie siedzą bezczynnie. W przeddzień 1 września oszuści wymyślili, jak ukraść pieniądze Ukraińcom, korzystając z szkolnych czatów z Vibera i Telegramu. W imieniu dyrektora szkoły lub wychowawcy klasy zbierają pieniądze na potrzeby klasy – od 100 do tysiąca hrywien od każdego ucznia.
Oszuści czerpią informacje o dyrektorze lub wychowawcy klasy z otwartych źródeł – portali społecznościowych lub strony internetowej placówki edukacyjnej. Znajdź numer telefonu będący celem ataku phishingowego. Na przykład wysyłają fałszywe oferty wygrania na loterii lub prezentu od znanej marki, komunikaty o konieczności zainstalowania oprogramowania chroniącego komputer i inne. Gdy tylko klikniesz szkodliwy link, oszuści dysponują już niezbędnymi danymi i otwierają kolekcję w imieniu nauczyciela lub dyrektora szkoły.
Nawiasem mówiąc, jak zauważają eksperci ds. cyberbezpieczeństwa, po aresztowaniu założyciela Telegramu Pawła Durowa Ukraińcy zaczęli otrzymywać wiadomości o usunięciu ich konta na Telegramie. Ale tak naprawdę jest to sposób na przejęcie kontroli nad kontem, które jest źródłem dochodów: możesz go używać do subskrypcji, reklam i prosić znajomych o pomoc finansową. Z tym ostatnim spotkali się już mieszkańcy Zaporoża. Oszuści oszukali 11 osób na kwotę 5000 dolarów i prawie 100 000 hrywien, którym wysłano wiadomość Telegram w imieniu ich wspólnego znajomego. Dopiero po przekazaniu pieniędzy okazało się, że nie prosiła o pomoc finansową i do nikogo nic nie napisała. Jej konto wpadło w ręce oszustów, którzy w jej imieniu oszukali jej przyjaciół, ponieważ pieniądze zostały przelane na ich konto.
Ukraińcy depczą po tej samej prowizji
Policja twierdzi, że nie ostrzega Ukraińców o niebezpieczeństwie, jakich przydatnych rad nie udzieliła, np. przed rozstaniem się z pieniędzmi sprawdzaj otrzymane informacje, nie klikaj w podejrzane linki dotyczące rzekomo dużych wygranych, nie nie mów nikomu szczegółów karty płatniczej itp. Wciąż są ludzie, którzy wierzą oszustom. W ten sposób mieszkaniec Iwano-Frankiwska nawiązał wirtualny romans z „żeglarzem Tomaszem z Londynu”. Któregoś dnia niemal „pan młody” napisał do Ukraińców, że jego statek został zajęty przez piratów i on dostał się do niewoli. W związku z tym „Sailor Thomas” w trybie pilnym przesłał skarżącemu na przechowanie kosztowności i dokumenty. I otrzymała wiadomość od przewoźnika lotniczego, że cenny ładunek jest już w odprawie celnej i musi uiścić „opłatę celną” w wysokości 52 tys. hrywien. Wiadomo, że po przelaniu pieniędzy na nieznane konto nie otrzymała żadnej przesyłki. Ale nawet nie pomyślała o tym, jak „marynarz schwytany przez piratów gdzieś w Afryce mógł pobiec na pocztę i wysłać kosztowności”.
„Powiedzmy, że dziś większość oszustw dotyczy opłat dla Sił Zbrojnych Ukrainy. Zdarzało się to wcześniej, począwszy od 2014 r., ale dziś stało się po prostu powszechne i zeszło na dalszy plan nawet nocne rozmowy: „Twój krewny ma kłopoty, potrzebuje pieniędzy”. To prawda, kiedyś zadzwonili, że twój krewny jest w TCC i jeśli chcesz go zwolnić, daj posłańcowi 1000-3000 dolarów. Właściwie trzy tysiące to średnia opłata za niechodzenie do szkoły. Ale ten schemat nie zakorzenił się. Istnieje jednak wiele przypadków oszukania „oszustów”, którym oferuje się pieniądze w celu „zapisu nienadającego się do służby” lub obiecuje pomoc w przekroczeniu granicy. Oszuści zawsze „trzymają nos z wiatrem”, wymyślają różne nowe lub ulepszają stare schematy. Już wkrótce policja zostanie zasypana wypowiedziami dziadków, którzy stali się ofiarami „reformy walutowej”, ponieważ rząd zdecydował się wycofać z obiegu stare 500 hrywien, pozostawiając jedynie nowe” – mówi kryminolog Wasilij Krawczenko.
W wyniku wojny oszustów jest więcej
Jednocześnie, jak donosi Apostrophe Biuro Prokuratora Generalnego, liczba oszustw wzrosła wykładniczo. Jeśli w 2022 r. od stycznia do lipca wszczęto 15 581 postępowań karnych z artykułu „Oszustwo”, to w tym samym okresie w 2024 r. 49 012, ale nie wiadomo jeszcze o wszystkich przypadkach oszustw.
Jak zauważa ekspert medycyny sądowej Jurij Irkhin, szczyt oszustw następuje w przypadku każdego kryzysu społecznego, kiedy ludzie tracą wiarę w sprawiedliwość, władzę itp. Wtedy pojawia się podatny grunt do spekulacji na temat ludzkich uczuć, jak ma to miejsce obecnie w przypadku zbiórki pieniędzy dla wojska.
„Gdy tylko w społeczeństwie wystąpią stresujące wydarzenia, oszuści natychmiast stają się aktywni. Przypomnijmy sobie eksplozję Ochmatdyt, gdy tylko doszło do tragedii, oszuści natychmiast zaczęli zbierać pieniądze. Ale na tle żalu, zniszczenia, śmierci, choroby ludzie często ufają związkom. Człowiek szuka wsparcia, zrozumienia, a oszuści wiedzą, jak to wykorzystać, jak dostać się do jego duszy i kieszeni. Dziś jest czas totalnej żałoby i nieszczęścia, na którym czerpią oszuści, świadomie nadużywając zaufania i wprowadzając Ukraińców w błąd” – podkreśla Jurij Irkhin.
Ukraińcy powinni zachować czujność i przed zaufaniem sprawdzić, z kim mają do czynienia. Wyjaśnij informacje, skonsultuj się ze specjalistami i krewnymi i nie spiesz się z rozstaniem z pieniędzmi, aby nie wpaść w ręce oszustów.
