2 kwietnia Krajowe Biuro Antykorupcyjne wraz z Prokuraturą Wyspecjalizowaną zatrzymały byłego doradcę Kancelarii Prezydenta i byłego pracownika SBU Artema Sziły.
Podejrzewa się go o zorganizowanie planu kradzieży prawie 100 mln hrywien z zakupów dla Ukrzaliznycji. Oprócz znanych nazwisk w tym przypadku jest jeszcze jeden interesujący element – osoby zaangażowane w ten proceder. Niektórzy osobiście, a niektórzy, jak lwowscy biznesmeni Doskichi, dający intrygantom możliwość wykorzystania kont i produktów swoich przedsiębiorstw do prowadzenia nielegalnej działalności.
Yuri i Ostap Doskichi są założycielami firmy Gal-Kat LLC, specjalizującej się w produkcji wyrobów hutniczych walcowanych, w tym drutów i kabli miedzianych i aluminiowych. Jurij Doskich jest zastępcą Lwowskiej Rady Obwodowej ze strony Sługi Narodu, jego brat Ostap jest zastępcą Lwowskiej Rady Miejskiej z ramienia Solidarności Europejskiej. Oprócz fabryki drutu bracia zajmują się także budownictwem i zakładają fundację charytatywną. Obaj należą do najbogatszych posłów obwodu lwowskiego z zawrotną liczbą mieszkań, domów i działek.
Spółki, których założycielami byli bracia Doskichi, są uwikłane w kilka spraw karnych. W wyniku jednego z nich skonfiskowane zostały konta Gal-Kat. Sprawa dotyczyła uchylania się od płacenia podatków. Na mocy postanowienia sędziego Sądu Peczerskiego w Kijowie w grudniu 2022 roku skonfiskowano 5,2 mln hrywien.
Na podstawie wyników czynności dochodzeniowych ustalono, że rachunki rozliczeniowe spółki Gal-Kat LLC mogły być wykorzystywane do prowadzenia nielegalnej działalności.
W toku śledztwa zbadano okoliczności, w jakich urzędnicy Dniepropietrowskiego Okręgu Podatkowego próbowali przypisać limit rejestracyjny podatku od wartości dodanej spółkom zlokalizowanym na czasowo okupowanym terytorium Ukrainy. „Określone działania dokonują członkowie grupy przestępczej fałszującej dokumenty urzędowe w celu uzyskania w imieniu urzędników osób prawnych kwalifikowanych podpisów elektronicznych, których limity rejestracyjne podatku od wartości dodanej są następnie bezprawnie zawłaszczane i następnie pobierane w systemie Państwowa Służba Podatkowa Ukrainy w imieniu odpowiednich podmiotów gospodarczych zajmujących się rejestracją faktur podatkowych i przeprowadzaniem transakcji nietowarowych z wieloma osobami prawnymi zarejestrowanymi na terytorium Dniepropietrowska, Kijowa, Lwowa, Odessy i Czerkaskiego” – czytamy w aktach sprawy.
Zdaniem śledczych „czarne” organy podatkowe mogły wykorzystywać do swoich nielegalnych działań konta Gal-Kat braci Doskichów. I dlatego zostały one zatrzymane jako dowód.
O tym, że firma Gal-Kat systematycznie łamie przepisy podatkowe, świadczy także niedawne umieszczenie jej na liście „ryzykownych”. „Status ten nadawany jest przez organy podatkowe firmom podejrzanym o pranie podatku VAT i fikcyjne transakcje, a sam status staje się „czarnym znakiem” dla kontrahentów firmy” – pisze dziennikarz Jewgienij Plinski i szczegółowo opisuje schemat, w ramach którego firma może próbować minimalizować podatki: „Okazało się, że w 2023 roku Gal-Kat sprzedał towary o wartości 3,15 miliarda hrywien, a kupił towary o wartości 5,88 miliarda... W tym samym czasie z 5,88 mld aż 3,19 mld stanowiły zakupy objęte podatkiem VAT... Specyfiką produkcji walcówki miedzianej jest to, że 90% kosztu gotowego produktu stanowi złom miedziany, który nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, lecz gotowy produkt jest już objęty podatkiem VAT. A w momencie sprzedaży do budżetu należy wpłacić 20% za cały zakupiony złom i wydatki bez VAT... Jeśli liczyć w prawdziwych pieniądzach, to przy kwocie sprzedaży produktów w 2023 r. wynoszącej 3,15 miliarda UAH, rzeczywisty podatek VAT powinno wynosić 441 mln UAH, ale okazało się, że jest to około 63 mln. Państwo może stracić około 380 mln UAH. podatki.”
Potwierdzenie, że Gal-Kat często przypisuje sobie zakupy, które w rzeczywistości nie miały miejsca, można znaleźć w rejestrze sądowym. Tym samym przedsiębiorstwo Doskichewa pojawia się w sprawie karnej dotyczącej Przedsiębiorstwa Naukowo-Technicznego i Finansowo-Przemysłowego VGIK LLC, podejrzanego o prowadzenie fikcyjnej działalności gospodarczej w celu minimalizacji podatków. Co więcej, w tę samą sprawę zaangażowana jest inna firma znajdująca się w orbicie wpływów Doskichewa, która de facto łączy je z kradzieżami zakupów na dużą skalę dla Ukrzaliznycji.
Tym samym w latach 2021-2022 NTIFPC VGIK LLC odnotowała dokumentacyjne przejęcie ponad 4,5 tys. ton złomu miedzi za łączną kwotę ponad 370 mln UAH. w spółkach LLC „Kontes LTD” i LLC „SK Vtormet”, które noszą znamiona prowadzenia fikcyjnej działalności gospodarczej. Następnie Kontes LTD LLC zakupiła złom miedzi za łączną kwotę ponad 370 mln UAH. w Technics Company LLC. Firma ta jest podejrzana przez śledczych o przeprowadzanie transakcji finansowych z firmami, które mają oznaki „tranzytu”. W innym odcinku ta sama spółka LLC NTIFPC VGIK, wykorzystując szereg innych firm, w tym Gal-Kat, przeprowadziła podejrzane transakcje kupna i sprzedaży złomu miedzi o wartości milionów hrywien. Zatem, jak wynika z dochodzenia, w budżecie Ukrainy brakowało co najmniej 118 662 436 hrywien podatku od wartości dodanej.
Wśród firm objętych programem znajduje się OP Ukrkabel LLC. Przedsiębiorstwo to jest obecnie częścią grupy Ukrkabel, której właścicielem jest Władimir Dowbenka. Ale od marca 2017 r. do września 2022 r. wśród założycieli znaleźli się także Yuri i Ostap Doskichi.
Spółka jest pozwanym w sprawie karnej, w której grupa osób utworzyła grupę przestępczą, której celem było wyłudzanie środków od Ukrzaliznycji poprzez dostarczanie wyrobów kablowych i drutowych po zawyżonych cenach. Jak wynika ze śledztwa, do kradzieży doszło dokładnie w okresie, gdy Doskich był jednym z założycieli OP Ukrkabel LLC. W toku śledztwa za organizatorów planu i przywódców zorganizowanej grupy przestępczej uznano założycieli i menedżerów Eney LLC, Władimira Kotlara i Siergieja Kondratenko.
W toku dochodzenia przedprocesowego zbadano kilka epizodów, w których wykryto zawyżone ceny sprzedaży kabla miedzianego dla Ukrzaliznycji. Wszystkie dotyczą lat 2021-2022. Wysokość szkód na kolei szacuje się na 117 milionów hrywien. Tym samym faktycznie Jurija i Ostapa Doskichów, jako założycieli OP Ukrkabel LLC w określonym okresie, można uznać za popleczników kradzieży środków publicznych.
I tutaj należy zwrócić uwagę na firmę „Eneasz”. Występuje w sprawie byłego SBU i byłego doradcy szefa Kancelarii Prezydenta Artema Szili, o którym mowa na początku materiału. W niektórych dziennikarskich śledztwach Szila nazywany jest bezpośrednio „nadzorcą” Ukrzaliznycji z PO. Częściowo potwierdzają to tajne działania dochodzeniowo-śledcze. Według jednego z odcinków Szila jest podejrzany o utworzenie grupy przestępczej mającej na celu przejęcie środków finansowych od Ukrzaliznycji w 2021 r.
To tu pojawia się wspomniana firma „Eney”, która dostarczała kable do Ukrzaliznycji. Jak zauważyła dziennikarka Tatiana Nikołaenko, która szczegółowo opisała proces Szili, na rozprawie sądu słychać było rozmowy telefoniczne niektórych uczestników sprawy. Wśród nich słychać było rozmowę jednego z menadżerów Eney LLC Siergieja Kondratenko z pracownikiem Ukrzaliznycji. Pierwszy nazywa Sheela „poważnym gościem”, podobnym do najwyższych urzędników państwa.
Przypominamy, że Eney LLC jest oskarżonym w sprawie karnej wspólnie ze spółką OP Ukrkabel, której założycielami w trakcie śledztwa byli m.in. lwowscy biznesmeni Doskich.
Deklaracje Jurija i Ostapa Doskichów są pełne kwot z wieloma zerami, kilkudziesięciu mieszkań we Lwowie i Kijowie, licznych działek i majątków ziemskich. Nazywani są jednymi z najbogatszych posłów obwodu lwowskiego.
Jednocześnie analizując sprawy karne firm, których są założycielami, dziwisz się, że nadal uchodzi im to na sucho. I czują się na tyle spokojni, że ich firma Gal-Kat aktywnie uczestniczy w przetargach rządowych, często przeprowadzanych na zasadzie bezspornej. Przykładowo w ubiegłym roku w 2023 roku firma Doskichev podpisała umowę na dostawę przewodów dla lwowskiego przedsiębiorstwa energetycznego Lvovelektrotrans. Kwota kontraktu wynosi 20 milionów hrywien. I dziwnym zbiegiem okoliczności Gal-Kat nie miał w tym przetargu absolutnie żadnych konkurentów.
Jeżeli dochodzenie w sprawie defraudacji funduszy Ukrzaliznycji dotarło do byłego funkcjonariusza SBU Artema Sziły, bracia Doskich zdecydowanie muszą się napracować.