W czwartek 24 sierpnia Narodowe Biuro Antykorupcyjne Ukrainy wraz z Wyspecjalizowaną Prokuraturą Antykorupcyjną przekazało informację o nadużyciach związanych z zakupem produktów spożywczych o wartości 62,5 mln hrywien.
Jak wynika z dochodzenia, produkty te miały zostać wykorzystane w ramach pomocy humanitarnej dla ludności różnych obwodów: donieckiego, chersońskiego, sumskiego, zaporoskiego, kijowskiego, chmielnickiego, dniepropietrowskiego i połtawskiego, a także miasta Kijów.
W realizację porozumienia zaangażowani są byli i obecni urzędnicy. Poinformowało o tym biuro prasowe SAPS.
W trakcie postępowania przygotowawczego wyszło na jaw, że w marcu 2022 r. Pierwszy Wiceminister Polityki Agrarnej i Żywności realizował akcję polegającą na organizowaniu zakupów produktów dla okręgowych administracji wojskowych ze środków spółki akcyjnej Ukrzaliznycja. Cechą szczególną tego programu było to, że produkty kupowano od kontrolowanej firmy po cenach zauważalnie 2-3 razy wyższych od cen rynkowych.
Mechanizm zawyżania cen wdrażano poprzez zakup produktów od producenta zagranicznego (Polska) za pośrednictwem kontrolowanej przez zainteresowane osoby firmy pośredniczącej. W ten sposób sztucznie zawyżono koszt towarów, co umożliwiło kradzież środków na dużą skalę.
W wyniku realizacji tego programu od marca do sierpnia 2022 roku Ukrzaliznytsia JSC poniosła szkodę na kwotę 28,8 mln UAH (z VAT).
Również w tym okresie, przy udziale tego samego najwyższego urzędnika, zakupy artykułów spożywczych na potrzeby państwa odbywały się po zawyżonych cenach za pośrednictwem innej kontrolowanej przez niego firmy. Spółka ta korzystając z firmy pośredniczącej nabywała produkty od producenta zagranicznego (Turcja) po cenach rynkowych. Podobnie jak w pierwszym przypadku ceny produktów wzrosły na etapie odsprzedaży pomiędzy spółkami kontrolowanymi.
W realizację tego programu zaangażowany był także pełniący wówczas obowiązki Wiceminister Gospodarki. Brał udział w zatajaniu informacji o korzystniejszych ofertach innym uczestnikom rynku, w tym producentom ukraińskim. Ponadto urzędnik ten brał udział w manipulowaniu procedurą zatwierdzania wniosków i faktur na zakup produktów od kontrolowanej firmy, naruszając prawo i namawiając do nielegalnego zatwierdzania.
W obu przypadkach główny mechanizm programu polegał na tym, że kontrolowane przedsiębiorstwa były wykorzystywane do sztucznego zawyżania cen produktów i dalszego wzbogacania się na tym tle.
W związku z funkcjonowaniem programu od marca do sierpnia 2022 roku Ukrzaliznytsia JSC poniosła szkodę na kwotę 33,7 mln UAH. Po otrzymaniu wpłaty pieniądze zostały przekazane zagranicznej firmie ze śladami fikcyjności w celu dalszej legalizacji.
Podejrzenie zgłoszono 2 osobom:
- Pierwszy wiceminister polityki rolnej i żywności;
- były wiceminister gospodarki.
Działania osób kwalifikują się na podstawie części 2 art. 364 Kodeksu karnego Ukrainy.
Rozstrzyga się kwestia, jakie środki może zastosować podejrzany. Dochodzenie przedprocesowe jest kontynuowane i trwa ustalanie tożsamości pozostałych uczestników przestępstwa.
Zdarzenie to skomentował dziennikarz Oleg Nowikow.
„Mówimy o byłym wiceministrze gospodarki Aleksandrze Gribanie i pierwszym wiceministrze polityki rolnej i żywności Tarasie Wysockim” – pisze.
