Benzyna jest bardzo opłacalnym produktem do „zwijania”, ponieważ można ją powiązać z dowolną produkcją. Szef komisji podatkowej Rady Najwyższej Daniił Getmantsev wypowiedział to zdanie w kwietniu 2021 roku.
Ale nawet teraz nie straciło to na aktualności. Co więcej, po dwóch latach wojny paliwo stało się towarem strategicznym, którego nie da się uniknąć ani na froncie, ani w życiu codziennym. Dzisiaj porozmawiamy o tym, jak jedna z największych sieci stacji benzynowych OKKO pod przykrywką patriotyzmu i wolontariatu próbuje pozbyć się tropu spółki będącej głównym beneficjentem z „zakrętów” w podatku VAT.
Wiosną 2021 r. w Radzie Najwyższej odbyło się posiedzenie tymczasowej komisji śledczej ds. podatków. Przewodniczący komisji poseł Batkiwszczyzny Iwan Krulko powiedział, że sieć stacji benzynowych OKKO jest jedną z trzech firm, które najwięcej zarabiają na oszustwach podatkowych. Ogłoszono, że spółki OKKO-Retail i OKKO-Business Contract nie wpłaciły do budżetu państwa podatku VAT w wysokości odpowiednio 329,3 mln UAH i 21,9 mln UAH. Do uchylania się od płacenia podatków doszło poprzez serię wątpliwych zakupów żywności, odzieży i napojów alkoholowych, które na papierze zamieniły się w zboże. Kwota wątpliwego podatku VAT dla spółki OKKO-Retail wyniosła 301 mln hrywien.
Wydawać by się mogło, że wielki rozgłos i odsłonięty plan powinien był zaprosić organy ścigania do biur kadry kierowniczej wyższego szczebla OKKO i doprowadzić przynajmniej do zwrotu środków do budżetu. Ale trzy lata po odkryciu schematu zarabiania na zwrotach akcji, dzięki udanej kampanii informacyjnej i kompetentnemu PRowi za pośrednictwem kontrolowanych organizacji, sieci udało się zostać liderem rynku o niemal nienagannej reputacji.
„Na podstawie wyników działalności w 2023 roku spółki grupy OKKO zapłaciły podatki w wysokości 15,591 miliarda hrywien” – czytamy w raporcie spółki, dodając, że „w porównaniu z latami przedwojennymi wielkość płatności podatkowych OKKO wzrosła ponad dwukrotnie. ” To zdanie zawiera w sobie bardzo dużą manipulację opinią publiczną. Faktem jest, że do 1 lipca 2023 r. podatek VAT na paliwo wynosił 7%, a obecnie wzrósł do 20%. Dlatego wolumen płatności podwoił się, a grupa spółek OKKO nie ma w tym zasługi.
Jednocześnie OKKO chwali się, że na ich spółkę rzekomo przypada 75% podatków płaconych na całym rynku paliw na Ukrainie. Można to łatwo wytłumaczyć faktem, że w samym 2022 roku sieć zwiększyła swój zysk 1,6-krotnie, a w 2023 roku również przekroczyła tę wartość.
Zrozumienie, jak działa sieć OKKO i jakie firmy wchodzą w jej skład, nie jest takie proste, ponieważ składa się z kilkudziesięciu różnych firm. Ale najciekawsze jest to, że firmy te ciągle się zmieniają. Przykładowo wspomniana wcześniej OKKO-Retail, podejrzana przez tymczasową komisję śledczą Rady Najwyższej o ogromne oszustwa z nieoczekiwanymi zwrotami akcji, w listopadzie 2021 roku zmieniła nazwę na Exim-Trade-Invest. A teraz jest generalnie w stanie upadłości. Jednocześnie odcinek z „zakrętami” nigdy nie wyszedł poza mury Rady Najwyższej. Do budżetu nie trafiło 300 mln hrywien, które mogłaby pozyskać spółka z grupy OKKO.
To samo można powiedzieć o OKKO-Nefteproduktie, która pojawia się w kilku sprawach sądowych dotyczących podatków. Przykładowo od 2014 roku lwowski urząd skarbowy próbował zająć rachunki spółki w związku z odmową organu kontrolującego dostępu do obiektów sieci OKKO. W 2019 roku urzędnicy skarbowi zgłosili przeciwko tej spółce roszczenia na kwotę 60 mln hrywien w sprawie nr 813/2957/18. Ale w 2020 roku OKKO-Nefteprodukt zmienia się w Energotrade-Resource i tak naprawdę nie ma już nic wspólnego z OKKO.
Chociaż urząd skarbowy ma pytania dotyczące nowej spółki. W rejestrze sądowym można znaleźć sprawę, w której Urząd Dużych Podatników zwraca się o odzyskanie na rzecz państwa prawie 108 mln hrywien zaległych podatków.
Sieć stacji benzynowych OKKO jest częścią Universal Investment Group, na której czele stoi Witalij Antonow. Choć biznesmen pozostaje obywatelem Ukrainy, z rejestrów wynika, że przebywa on na stałe w Szwajcarii.
Główną spółką branży paliwowej Antonowa jest koncern Galneftegaz. Firma jest zarejestrowana w dwóch cypryjskich spółkach offshore – GNG Retail Limited i Wadless holdings Limited. Pierwszą zarządza bezpośrednio Witalij Antonow i dyrektor generalny grupy spółek OKKO Wasilij Danilyak. Oczywiste jest, że rejestracja na Cyprze pozwala przedsiębiorcom zaoszczędzić ogromną ilość podatków, co może być dobrą pomocą w trudnych czasach dla Ukrainy.
To samo dotyczy OKKO-Holding LLC, na której czele stoi wspomniany Wasilij Danilyak. Jego 100% beneficjentem jest cypryjska spółka GNG retail Limited. Oznacza to, że firma ta nie płaci podatków na Ukrainie.
Niedawno w Internecie ukazały się wewnętrzne notatki przekazane przez pracownika stacji OKKO. Twierdzą, że pracownicy stacji benzynowych muszą co miesiąc potrącać środki z pensji na pokrycie niezrealizowanego planu pracy kawiarni. Anonimowo pracownik stacji OKKO informuje, że każda stacja benzynowa ma określony plan dochodów, za nieprzestrzeganie których grożą kary. Fundusze te są odpisywane z premii pracownikom i otrzymują znacznie niższe wynagrodzenia. Jednocześnie premia stanowi dużą część wynagrodzenia, a dla urzędu skarbowego oczywiście pobierana jest „płaca minimalna”, aby nie przepłacać podatków.
Sieć stacji benzynowych OKKO rozpoczęła swój rozwój na zachodniej Ukrainie, ale szybko nabrała rozpędu i, jak można się domyślić, w końcu dotarła także z Donbasu i Krymu. Tymczasem od 2014 roku, kiedy Rosja zajęła Półwysep Ukraiński i rozpoczęła działania wojenne w Doniecku, OKKO nie opuściło tych regionów.
W 2018 roku Służba Bezpieczeństwa Ukrainy przeprowadziła przeszukania w siedzibach Galnieftegazu. Spółkę podejrzewano o finansowanie terroryzmu w związku z dalszym funkcjonowaniem stacji benzynowych OKKO na terytorium okupowanego Krymu. W związku z tym oddźwiękiem Witalij Antonow zwołał konferencję prasową, na której bez wyrzutów sumienia ogłosił, że stacje benzynowe na Krymie zostały wydzierżawione mieszkańcom półwyspu, którzy zarejestrowali je zgodnie z ustawodawstwem okupanta. I chociaż Antonow twierdził, że te stacje benzynowe nie działają pod marką OKKO, w sieciach społecznościowych opublikowano zdjęcia, które obalają te słowa.
Pomimo tak wątpliwego pochodzenia Witalij Antonow był teraz w stanie uczynić sieć OKKO liderem na rynku paliw. Osiągnięto to między innymi poprzez kampanię informacyjną.
To samo można powiedzieć o Stowarzyszeniu Naftowo-Gazowym Ukrainy, którego jednym z założycieli w 2016 roku było OKKO-Nefteproduct LLC. Przedstawiciele stowarzyszenia działają na rzecz promocji wizerunku OKKO, zapewniając firmie dodatkowy PR.
Opisana powyżej sprawa podatkowa sieci stacji benzynowych OKKO powinna otworzyć oczy organom regulacyjnym. „Twisting” nie zniknął, a rejestracje offshore i częste zmiany spółek powinny stać się latarniami sygnalizującymi naruszenie prawa. To wspaniale, że OKKO zyskało teraz wsparcie Fundacji Come Back Alive i aktywnie pomaga Siłom Zbrojnym Ukrainy. Jednak, jak widzimy, wcale to nie przeszkadza menedżerom sieci w niedopłacaniu budżetu i kontynuowaniu działalności na okupowanych terytoriach.
