Na ukraińskie półki wróciły napoje o rosyjskim smaku. Jak rosyjskie firmy produkujące herbatę „zmieniły buty”

Do 2022 roku 40% rynku herbaty na Ukrainie zajmowały spółki z rosyjskimi beneficjentami rzeczywistymi: Orimi Ukraine i May Ukraine Company. Nazwy te niewiele znaczą dla konsumentów, ale prawie każdy zna marki, których byli właścicielami: Greenfield, TESS, Princess Nuri, Maisky i Curtis.

Po rozpoczęciu wielkiej wojny wymienione marki herbat zniknęły z półek supermarketów – ukraińskie fabryki rzekomo wstrzymały pracę – pisze „Prawda Gospodarcza”. Jednocześnie państwo rozpoczęło proces konfiskaty majątku Rosjan: fabryk budowlanych, centrów handlowych, produkcji proszków do prania i wody mineralnej.

Podobny los powinien spotkać producentów herbaty, ale tak się nie stało. Producent „Maisky” „zmienił buty w powietrzu” i uruchomił produkcję pod nowymi markami. Producent Greenfield „położył się”, a następnie wznowił tajną produkcję. W publikacji PE upewniono się, że zakład działa i podano, gdzie sprzedawane są jego produkty.

Napoje o rosyjskim smaku

W 2023 roku Ukraińcy zakupili herbatę za 7-7,8 mld UAH, jak dwóch rozmówców z rynku FMCG przekazało EP, czyli około 11,6-12 tys. ton herbaty.

Z badania Pro-Consulting wynika, że ​​68% zakupów Ukraińców dotyczy herbaty czarnej, a 17% zielonej. Pozostała część to herbaty smakowe, owocowe i ziołowe. Jednocześnie na Ukrainie w pełnym cyklu produkuje się zaledwie 10% herbat, głównie ziołowych. Reszta jest importowana i pakowana w ukraińskich fabrykach. Surowce kupowane są z Indii, Chin, Sri Lanki i innych krajów.

W 2021 roku na lokalnym rynku reprezentowanych było ponad 100 marek herbat. Czynnikami wpływającymi na wybór konsumentów był smak, kampanie reklamowe i pozycjonowanie marki, zauważa Pro-Consulting.

Prawie połowę rynku przed wielką wojną zajmowały takie firmy jak Orimi Ukraine LLC i May Ukraine Company LLC. Według jednego z rozmówców na rynku FMCG, Orimi stanowiło 29% rynku, a maj - 15%. „Orimi Ukraina” jest „córką” rosyjskiego „Orimi Trade” Rosjan Siergieja Kasjanienki i Aleksandra Ewniewicza. Ukraińska spółka, poprzez cypryjską spółkę offshore Rimexo Limited, została zarejestrowana na obywatelkę brytyjską Weronikę Kasjanenko.

Na Ukrainie rosyjska spółka zależna produkowała herbaty pod markami Greenfield, TESS, Princess Nuri, Princess Kandy, Princess Gita i Princess Java. Produkowała także produkty kawowe – Jardin, Piazza del Caffe i Jockey.

„Firma May Ukraine” produkowała herbaty pod markami „Maisky”, „Lisma”, Curtis, Richard i kawa Coffesso. W lipcu 2022 roku ostatecznym beneficjentem rzeczywistym tej spółki był Rosjanin z maltańskim „złotym” paszportem Igor Lisinenko.

Dane rejestrowe wskazują, że pośredni wpływ na osobę prawną sprawuje spółka May LLC z siedzibą w mieście Fryazino w obwodzie moskiewskim. Sam Lisinenko był wcześniej zastępcą Jednej Rosji.

Ukarany, ale nie odebrany

W 2022 roku ukraińskie władze rządowe podjęły pewne kroki w stosunku do wspomnianych spółek. Na wniosek prokuratury Podolski Sąd Rejonowy w Kijowie zatrzymał rachunki Orimi Ukraine i przekazał Ukraińskim Siłom Zbrojnym kwotę 52 mln hrywien, które znajdowały się na nich w styczniu 2023 roku.

W grudniu 2022 roku Komitet Antymonopolowy nałożył na spółkę karę w wysokości 80 mln hrywien za zatajanie informacji o powiązaniach rodzinnych Weroniki i Siergieja Kasjanenko. Jednocześnie Orimi Ukraine LLC zmieniła nazwę na TS Trade LLC. Ostateczni beneficjenci, zarząd, adres firmy i moce produkcyjne pozostają takie same.

W lutym 2024 roku Sołomienski Sąd Rejonowy w Kijowie uchylił nałożony w kwietniu 2022 roku zastaw majątku TS Trade. Z orzeczenia sądu wynika, że ​​obecnie beneficjentami producenta poprzez cypryjską spółkę Rimexo Limited są obywatel Niemiec Dmitrij Goriłowski i obywatel Ukrainy Andrey Tulyev.

„W wyniku zajęcia mienia działalność gospodarcza TS Trade LLC została zawieszona, co ma negatywne konsekwencje nie tylko dla przedsiębiorstwa, ale także pozbawia budżet państwa znaczących dochodów w postaci podatków i opłat oraz grozi zwolnieniem około 1 tysiąca pracowników” – głosi orzeczenie sądu.

Dlaczego państwo nie skonfiskowało majątku Orimi Ukraine? Były takie próby. Szefowa Agencji Poszukiwania i Zarządzania Aktywami (ARMA) Elena Duma powiedziała Parlamentowi Europejskiemu, że sędzia śledczy Sądu Rejonowego w Solomensky w listopadzie 2023 r. przekazał majątek Orimi Trade LTD LLC i Eximtrade LLC zarządowi ARiMR.

Obie firmy są w 95% własnością Rimexo Limited. To prawda, że ​​kapitał zakładowy Orimi Trade LTD wynosi 9 tysięcy hrywien, a Eximtrade 46 tysięcy hrywien. Pierwsza posiada patenty na 136 znaków towarowych, w szczególności na Greenfield i Jockey.

Sama fabryka herbaty we wsi Trebuchow w obwodzie kijowskim jest zarejestrowana w TS Trade, której kapitał wynosi 16 milionów hrywien. Zażalenie prokuratora wraz z odpowiadającym mu orzeczeniem sądu w sprawie przekazania majątku Orimi Ukraine LLC i TS Trade LLC na rzecz zarządu nie dotarło do ARiMR – wyjaśniła Duma.

Dyrektor Departamentu Rejestracji Państwowej Ministerstwa Sprawiedliwości Wiaczesław Chardikow wyjaśnił ED, że nie wpłynęły do ​​rozpatrzenia żadne propozycje nałożenia sankcji na wymienione spółki ze strony Rady Najwyższej, Prezydenta, Gabinetu Ministrów czy Służby Bezpieczeństwa Ukrainy przez Radę Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony.

„Jeśli wobec tych osób zostanie zastosowana sankcja w postaci blokady aktywów, Ministerstwo Sprawiedliwości złoży apelację do Wysokiego Trybunału Antykorupcyjnego” – powiedział Khardikow.

Kancelaria Prezydenta i Państwowe Biuro Śledcze nie odpowiedziały na prośbę ED. Rozmówca PE w Kancelarii Prezydenta powiedział, że „badana jest kwestia rosyjskich producentów herbaty”. „Zbieramy materiał dowodowy, spotykamy się z SBU, trwają prace w tym kierunku” – odpowiedział rozmówca.

Tajna produkcja, tajna sprzedaż

Jeden z rozmówców na rynku powiedział dziennikarzowi PE, że zakład produkujący Greenfield i Princesses nadal działa. „Widzimy, że nadal zamawiają opakowania w drukarniach” – zauważa. Jednocześnie nie działa oficjalna strona internetowa TS Trade, a pod numerami telefonów firmy podanymi w rejestrach nikt nie odpowiada.

Dziennikarz PE pojechał do Trebuchowa koło Browarów i upewnił się, że okna fabryki TS Trade są oświetlone, na terenie obiektu zaparkowane są samochody, a rowery pracowników stoją w pobliżu punktu kontrolnego.

Ochroniarze siedzą w budkach przy szlabanach, kamery monitoringu działają, a teren jest czysty i zadbany. Fakt, że fabryka działa, potwierdziło dwóch lokalnych mieszkańców, z którymi rozmawiał dziennikarz PE.

Jeśli przedsiębiorstwo produkuje produkty, musi istnieć kanał dystrybucji. Kolejnym krokiem było wyszukanie miejsc sprzedających herbaty o popularnych nazwach. Od wiosny 2022 roku produkty Orimi nie pojawiają się na półkach krajowych sieci handlowych.

Dlatego dziennikarz PE odwiedził wołyńską bazę hurtową w Kijowie – jednym ze znanych w stolicy ośrodków „szarej” gospodarki produktami, towarami i kontrabandą. Od razu w kilku miejscach odnaleziono paczki herbat Greenfield, TESS i Princess Noori.

Producent wskazany na opakowaniach to TS Trade LLC, wieś Trebuchow. Data premiery: listopad i grudzień 2023. Według sprzedawczyń, po rozpoczęciu wielkiej wojny dostawcy wstrzymali dostawy tych herbat, ale wznowiono je w 2023 roku.

Według systemu Youcontrol przychody TS Trade (Orimi Ukraine) w 2023 roku wyniosły 448 mln UAH. W 2021 roku liczba ta była czterokrotnie wyższa i wyniosła 1,6 miliarda hrywien.

Źródło rynkowe podało, że w 2022 roku Orimi Ukraine straciła pozycję lidera w branży, posiadając 7% ​​rynku. W drugiej połowie 2023 roku TS Trade ponownie rozpoczęło wysyłkę herbaty do wszystkich regionów kraju.

„Większość dużych krajowych detalistów odmówiła przyjęcia tych produktów, ale wiele regionalnych sieci i dystrybutorów wznowiło współpracę z TS Trade. Teraz te produkty są swobodnie sprzedawane i kupowane na terenie całej Ukrainy w znacznych ilościach, nie zawsze w sposób przejrzysty, dlatego nie da się dziś określić udziału w rynku” – mówi rozmówca.

Według danych dostępnych redakcji, wśród sieci, które nadal sprzedają rosyjską herbatę, znajdują się Ideal, Argon (Grosh), MegaMarket, Rost, Class, Ambar, Sammarket, Veselka ”.

Zmieniłem buty w powietrzu

Sytuacja w May Ukraine Company Igora Lisinienki różni się od przypadku TS Trade. W kwietniu 2022 roku firma otrzymała nową nazwę – Tripoli Solntse LLC oraz nowego beneficjenta (Karlen Stepanyan poprzez ormiańską firmę Kochari International) i kontynuowała produkcję herbat pod nowymi markami.

Adres zakładów produkcyjnych (miasto Obuchow) i głównego księgowego nie uległy zmianie. Przychody May Ukraine Company w 2021 roku wyniosły 540 mln UAH, a Tripoli Sun w 2023 roku – 315 mln UAH, wynika z danych Youcontrol.

Na półkach supermarketów produkty sprzedawane są pod markami Sherlock Secrets, Tea Moments, Tripoli Solntse i Tea Family. Ponadto zakłady Trypillian Solntse produkują herbaty dla marek własnych supermarketów, w szczególności „Svoya Liniya” i „Reasonable Choice” dla ATB.

Udział firmy Tripoli Solntse w rynku wynosi obecnie 8%, według obliczeń z drugiego źródła – 5-6%. „Nastąpiła czysto formalna zmiana nazwy firmy, działa ona tak samo jak przed inwazją. Pod każdym innym względem sytuacja jest taka sama jak w TS Trade – mówi rozmówca EP, zaznajomiony ze stanem rzeczy w spółce.

PE skierował wniosek do Tripoli Solntse LLC z prośbą o wyjaśnienie, co skłoniło Stepanyana do zakupu fabryki od Lisinienki oraz jaką inną działalnością zajmuje się ormiański przedsiębiorca. W momencie publikacji nie otrzymano żadnej odpowiedzi.

Szef Dumy ARiMR i przedstawiciel Ministerstwa Sprawiedliwości udzielili w sprawie Spółki Maj Ukrainy takich samych odpowiedzi, jak w przypadku TS Trade: nie wpłynęły żadne apelacje od prokuratora, a do Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony nie wpłynęły żadne propozycje nałożyć sankcje.