Nielegalny rynek odżywa

Budżet stracił 823 mln euro na nielegalnym rynku papierosów – KPMG.

Rynek nielegalnych papierosów w krajach europejskich rośnie piąty rok z rzędu, prawie co dziesiąta sztuka jest nielegalna. Na Ukrainie liczba ta jest wyższa

W ubiegłym roku w Europie zakupiono 35,2 miliarda nielegalnych papierosów, co stanowi 8,3% całkowitej konsumpcji w regionie. To wzrost o 0,1 punktu procentowego w porównaniu z 2022 r., jak wynika z rocznego badania KPMG za 2023 r.

Podrabiane papierosy są jednym z głównych źródeł nielegalnego rynku w regionie i stanowią 36%, czyli 12,7 miliarda papierosów. Rządy UE straciły około 11,6 mld euro z podatków, o 300 mln euro więcej niż w 2022 r.

Liderem jest Francja, gdzie w zeszłym roku wypito 16,8 miliarda nielegalnych papierosów, a straty budżetowe szacuje się na 7,3 miliarda euro.

„Obserwujemy ewolucję zorganizowanych grup przestępczych w Europie, w miarę jak coraz częściej lokują one zakłady produkcyjne bliżej krajów Europy Zachodniej. „Uważamy, że to zjawisko jest konsekwencją nieudanych podejść politycznych, które nie przyczyniły się do odpowiedniego ograniczenia nielegalnego handlu i rozpowszechnienia palenia, narażając na ryzyko konsumentów, rządy, legalne przedsiębiorstwa i społeczeństwo” – powiedział Christos, starszy wiceprezes ds. korporacyjnych w Philip Morris Międzynarodowy.

Wywiady przeprowadzone z organami ścigania w trakcie badania wskazują na profesjonalizację międzynarodowej przestępczości zorganizowanej w łańcuchu dostaw nielegalnych papierosów. Przestępcy otwierają kolejne nielegalne fabryki papierosów.

Tylko w 2023 r. zlikwidowano co najmniej 113 tajnych obiektów w 22 krajach europejskich.

Konsumpcja podrobionych papierosów, którą obserwujemy już piąty rok z rzędu w Europie, napędzana jest głównie przez Wielką Brytanię i Ukrainę.

Ten ostatni pozostaje krajem o drugim co do wielkości rynku pod względem wolumenu spożycia nielegalnych papierosów, wynoszącym 8,4 mld sztuk.

Według szacunków KPMG udział nielegalnego rynku na Ukrainie wyniósł 21,8%, a kwota utraconych podatków wyniosła 823 mln euro. Oznacza to wzrost o 187 mln euro w porównaniu z rokiem poprzednim.

„Państwo stara się rozwiązać problem i to, co wydarzyło się w tym roku – zamknięto cztery nielegalne fabryki – jest bardzo ważne. To próba rozwiązania problemu lokalnie, w obrębie kraju” – mówi o sytuacji na Ukrainie Nicolas Otte, szef przeciwdziałania nielegalnemu handlowi w Philip Morris International.

Dodaje, że udział nielegalnego rynku rośnie ze względu na podwyżkę akcyzy na papierosy o 20% rocznie. Ukraina dobrowolnie zobowiązała się do osiągnięcia do 2025 roku minimalnego poziomu podatków na wyroby tytoniowe obowiązującego w krajach europejskich, który miał wynosić 90 euro za tysiąc sztuk. Ponadto w Radzie Najwyższej zarejestrowany został projekt ustawy, który przewiduje obliczanie kosztów akcyzy w zależności od kursów walut. Dlatego papierosy staną się jeszcze droższe.

Z raportu KPMG wynika także, że w 26 krajach Europy udział nielegalnej konsumpcji wyniósł niecałe 10% całkowitego spożycia. Spośród nich 16 rynków stanowi mniej niż 5%. W 25 z 38 krajów europejskich objętych badaniem udział spożycia nielegalnych papierosów pozostał na stałym poziomie lub spadł w porównaniu z 2022 r.