Założyciel Ajax Systems, Aleksander Konotopski, według publikacji NV znalazł się na liście 30 najbogatszych Ukraińców i zajął 14. miejsce z majątkiem wartym 409 mln dolarów. Według niego podczas wojny działalność Ajaksu wzrosła o 40%, rozszerzyła swój zasięg geograficzny i ogólnie czuje się więcej niż pewnie. Istnieją jednak niuanse, o których założyciel nie mówi, takie jak kontynuacja pracy w Rosji i plany obejścia sankcji.
Spółka Ajax, główny aktyw Konotopskiego, powstała w 2011 roku w Kijowie. Już w 2012 roku produkty firmy, systemy bezpieczeństwa i sprzęt zostały zaprezentowane na rynku rosyjskim, co było całkiem logiczne w tamtych czasach. W latach 2011–2019 firma rozrosła się do około 400 pracowników i 75 milionów dolarów wartości rynkowej. Świadczy o tym umowa z Horizon Capital, która za 10 mln dolarów nabyła 13,33% udziałów w Ajax Systems.
A już w 2023 roku wartość firmy, według najbardziej ostrożnych szacunków, wynosiła 245 mln dolarów, „Forbes” wycenił ją na 500 mln dolarów, a sam Konotopsky na 1,253 mld dolarów. Zatrudnienie również rozrosło się do prawie 3000 pracowników.
Niektóre z niestandardowych rozwiązań Konotopsky'ego przyczyniły się do znacznego rozwoju firmy:
— w 2020 r. w czasie Covid-19 pracownicy musieli chodzić do biura, dlatego część pracowników odeszła;
— firma jest zarejestrowana na Cyprze i tam płaci podatki, pracownicy są indywidualnymi przedsiębiorcami, co optymalizuje podatki dla ukraińskiego budżetu;
— wbrew oświadczeniom spółki Ajax w dalszym ciągu działa na rynkach Rosji i Białorusi;
- Październik 2023, w Rosji będzie można kupić produkty Ajaksu, rzekomo przeznaczone na rynki Azji Centralnej.
Oskarżenie o „nadmuchaną” firmę
We wrześniu 2020 r. Konotopsky pełnił funkcję moderatora na forum Big Money, zorganizowanym przez Jewgienija Czerniaka, szefa rady nadzorczej holdingu alkoholowego Global Spirits. Podczas przemówienia Balashova Konotopsky przerwał mu, zaczął go obrażać i odsyłał w określonym kierunku, używając wulgarnych słów. Film z tego momentu zebrał najwięcej wyświetleń spośród innych wystąpień na forum, a afera była omawiana w mediach jeszcze przez kilka tygodni.
W październiku 2020 roku Konotopsky złożył przeciwko Balashovowi pozew o ochronę honoru i reputacji biznesowej w związku z filmem na YouTube, w którym ten ostatni nazwał Ajax Systems nierentownym i zawyżonym. Zgodnie z uchwałą powództwo zostało uwzględnione i Balashov został obciążony kosztami sądowymi w wysokości 3363 UAH, a informacje zawarte w nagraniu uznano za niewiarygodne. Sam film nie jest już dostępny na YouTube, ale streszczenia rozprawy sądowej są interesujące:
— „Na scenie był jeden przedsiębiorca – i nie właściciele firmy, ale zwykli menedżerowie i funty, których wciągnęły w ten biznes wielkie skorumpowane klany i które je finansują, w związku z czym nie było tam ani jednej ukraińskiej firmy”;
- „poszliśmy do jego – do jego firmy, okazało się, że to klub bilardowy, w którym umieścili tę produkcję super stereo na sprzedaż chińskich czujników”;
– Jego firma nie jest warta nawet dziesięciu. A najważniejsze, że prowadzi to do strat i to jest takie oczywiste”;
- „nie ma mowy o jakichkolwiek milionach, mówi się o inwestycjach na Cyprze na kwotę 10 milionów, to nie ma nic wspólnego z (osoba 11) i (osoba 11), tak, proszą rzekomo o przedstawienie tego na arenie międzynarodowej rynek";
- „(11 osób) z jakiegoś powodu sprzedaje sprzęt z Chin z dostawą na Ukrainę innej firmie w celu obniżenia faktury. Aby nie płacić celnikom wszystkich ceł i całego podatku VAT. Dobrze się zaaklimatyzowałem, dobrze rysowałem diagramy.”
Prawdopodobnie spór dotyczy towarów zagranicznych dostarczanych na Ukrainę w imieniu zarejestrowanej w Zjednoczonych Emiratach Arabskich osoby prawnej Ajax Systems Trading Dmcc, która z kolei przekazuje je ukraińskiej osobie prawnej Ajax Systems Distribution. Na 52wmb.com jest ponad 1600 takich przesyłek i naprawdę wygląda to na program odsprzedaży chińskich produktów.
W 2021 roku Bałaszow wrzucił na YT nowy film, w którym ponownie skrytykował działalność Konotopskiego, w szczególności nazwał „zawyżoną” Ajax Systems i pokazał wyciągi z otwartych rejestrów, gdzie rentowność firmy nie przekracza 8 mln hrywien rocznie, co nie oznacza odpowiadają wzrostowi o 40% i setkom milionów dolarów zysku samego jej założyciela.
Przyjaźń z Jewgienijem Czerniakiem
„Powiedz mi, kim są twoi przyjaciele, a powiem ci, że to ty” – to wyrażenie znane z dzieciństwa. Przyjaźń Aleksandra Konotopskiego z Jewgienijem Czerniakiem rozpoczęła się w 2018 roku, kiedy Konotopski pobierał lekcje biznesu od tego ostatniego. Potem były wywiady ogólne, wspólne odcinki programu Big Money, fora Big Money, a w 2021 roku Konotopsky oficjalnie wszedł w strukturę Big Money.
Wraz z rozpoczęciem inwazji na pełną skalę obaj biznesmeni oficjalnie ogłosili wycofanie się z Rosji, a Konotopski nazwał się nawet banderowcem i bronił patriotyzmu Czerniaka. Niestety w ciągu ostatnich dwóch lat Konotopski nie był w stanie całkowicie przejść na język ukraiński, za swoje patriotyczne osiągnięcia znalazł się nawet na okładce „Forbesa”.
Niedawno Jewgienij Czerniak wzbudził podejrzenia ze strony SBU i został wpisany na listę terrorystów i ekstremistów w związku z prowadzonym w Rosji biznesem alkoholowym, którego pomimo głośnych oświadczeń nigdy nie zaprzestał. Zarzuca się mu, że w 2022 roku przedsiębiorstwa Czerniaka jedynie w formie płacenia podatków i opłat przekazały około 6 miliardów hrywien w kwocie odpowiadającej rosyjskiemu budżetowi oraz zakupiły od Rosji przemysłowe wolumeny alkoholu i innych powiązanych produktów.
Schematy działania biznesu Konotopskiego w Rosji są nieco bardziej zaawansowane, jednak Czerniak, jako guru biznesu Konotopskiego, prawdopodobnie mógłby podzielić się z nim swoimi doświadczeniami.
Ajax pracuje w Rosji
2 marca 2022 roku Ajax opublikował informację, że wycofuje się z rynku rosyjskiego. Wysłaliśmy także list do klientów, w którym jasno wskazali koniec wsparcia i swoje stanowisko. Zrzuty ekranu tego listu trafiły nawet do słynnego rosyjskiego zasobu Pikabu. Firma ukryła swoje aplikacje przed znacznikami AppStore i Google Play dla mieszkańców zablokowanych krajów – choć tylko na 1 dzień. Jednocześnie kanały wsparcia telegramowego w Rosji i na Białorusi nadal działały i zapewniały pomoc klientom. Wiele szczegółów na ten temat opublikowano w ukraińskich zasobach Aitovites ebanoe.it.
Już 9 marca 2022 roku na popularnym w Rosji serwisie mobile-review.com ukazał się artykuł, w którym stwierdzono, że pomimo oświadczeń dealerzy Ajaksu w Rosji nadal pracują, a w magazynach pozostało bardzo dużo produktów. O kontynuacji prac świadczy także absolutnie działająca białoruska strona internetowa firmy Ajaxbel.by, na której wskazane są zarówno produkty dostępne w magazynie, jak i ceny. Istnieje również strona bytechs.by - przedstawiciela Ajaxu na Białorusi. Strona Ajaxstore.ru nadal działa w Rosji, gdzie produkty firmy znajdują się w magazynie, a także można łatwo pobrać cennik ze wszystkimi artykułami i cenami na rok 2024.
Oczywiście Ajax mógłby twierdzić, że produkty po prostu pozostają w magazynach, a od początku wojny nie było żadnych nowych dostaw. Ale najprawdopodobniej produkty trafiają do Federacji Rosyjskiej przez Kazachstan, który jest tam całkiem oficjalnie dostarczany przez Ajax dla Intant Trading House LLP. I własnie dlatego. Z transakcji w serwisie 52wmb wynika, że Ajax Systems rozpoczął dostawy do Kazachstanu dopiero w 2022 roku, po inwazji Rosji na Ukrainę. Wcześniej firma nigdy nie wysyłała swoich produktów do tego kraju. Jeśli przyjrzymy się szczegółowo programowi, to z siedzibą w Dubaju Ajax Systems Trading Dmcc importuje produkty z Ukrainy, a następnie transportuje je do Kazachstanu, gdzie przekazuje je firmom Intant Trading House i Safe Expert LLC. Tylko od stycznia do października 2023 r. spółka Ajax Systems Trading Dmcc zrealizowała 1025 dostaw, a od marca do grudnia 2022 r. 159 dostaw. Liczby te silnie pokrywają się z liczbą produktów wysłanych do Federacji Rosyjskiej w okresie przedwojennym. Produkty Ajaxu z Kazachstanu do Rosji można przewozić ciężarówkami bez odpowiedniego zgłoszenia – tak zazwyczaj działa tzw. import równoległy.
Co ważne, na oficjalnym „nieoficjalnym” kanale telegramu https://t.me/Ajaxru użytkownicy potwierdzają, że wszystkie ustawienia dla Kazachstanu są odpowiednie również dla Rosji i że zrobiono to celowo, aby móc dalej pracować w języku rosyjskim rynek.
Jeszcze kilka aktualnych screenów z kanału, które mówią o dostępności sprzętu Ajaksu w Moskwie.
Pracownicy Ajaxstore.ru nie ukrywają źródeł sprzętu dla swoich rosyjskich konsumentów, wprost wskazując, że importują nowe modele przez Kazachstan. Osobno wskazują, że nowe urządzenia są aktualizowane automatycznie na terytorium Federacji Rosyjskiej.
Z dowodu zapłaty za usługi wynika, że sprzedaż produktów Ajaxu w Rosji prowadzona jest przez „IP Ershov Evgeniy Valerievich”. Na stronie internetowej Ajaxstore.ru, która sprzedaje produkty Ajaxu w Rosji, w umowie użytkownika widnieje również zapis o stanie wyjątkowym – Anna Aleksandrowna Chmutova.
Użytkownicy Ajaxu wielokrotnie pisali na kanale telegramu, że produkty zakupione w Kazachstanie można używać i aktualizować w Rosji. Zauważają również, że urządzenia współpracują z rosyjskimi kartami SIM i zgłaszają, że nie ma blokady rosyjskiego adresu IP.
Otrzymaliśmy nagrania rozmowy klienta z Rosji z pomocą techniczną Ajaxu. Na nagraniach audio (rozmowa 1, rozmowa 2) można usłyszeć, jak obsługa techniczna sugeruje przejście na rejestrację kazachską, aby aplikacja i sprzęt Ajaxu działały bez problemów. Prawdopodobnie producent naprawdę mógłby zablokować tak zaawansowany technologicznie sprzęt i aplikacje jak Ajax w Rosji - gdyby było takie życzenie. Wydaje się jednak, że właściciel firmy ma większą chęć znalezienia się w rankingach najbogatszych Ukraińców.
