W maju 2023 roku Światowa Organizacja Zdrowia ogłosiła, że COVID-19 nie jest już globalnym stanem nadzwyczajnym. Nie wierzą jednak, że pandemia minęła. I przypomnieli: w samym regionie europejskim na Covid-19 zmarło około dwóch milionów osób.
Według stanu na 21 października 2023 r. na Ukrainie na koronaawirusa zachorowało 5 557 995 osób. Jak podaje publikacja, spośród nich 112 418 zmarło.
Sezon na koronowirusa
Koronawirus ma charakter sezonowy (a sezon już się rozpoczął). Odpowiednie podejrzenia pojawiły się na początku pandemii, ale teraz zostały jedynie potwierdzone. Jak wyjaśnia szef Krajowej Technicznej Grupy Ekspertów ds. Immunoprofilaktyki Fiodor Łapij, korytarz sezonowości dla koronaawirusa jest szerszy niż np. grypy.
„Pierwszy wzrost choroby obserwuje się jesienią, drugi – pod koniec zimy – na początku wiosny. Chciałbym tutaj narysować podobieństwa z grypą, ale są też różnice. Koronawirus ma dwie wyraźnie widoczne fale; grypa ma zwykle jedną na sezon, chociaż są wyjątki.
Jest też wyraźniej kojarzony z zimnymi miesiącami niż Covid: wzrost zachorowań na koronawirus obserwujemy już we wrześniu, mimo że było wyjątkowo ciepło. Można to wytłumaczyć faktem, że ludzkość nie tak dawno temu zachorowała na koronaawirusa, ma więcej możliwości adaptacji i rozprzestrzeniania się. Istnieje większa ochrona krzyżowa przed grypą, jej mutacje nie są tak silne” – argumentuje Lapiy.
Mutacje trwają
Koronawirus nadal mutuje. Zgodnie z oczekiwaniami. W sierpniu 2023 roku naukowcy ogłosili nowy wariant koronaawirusa – Pirola.
Według Fiodora Łapija ma on ponad 30 mutacji w białku adhezyjnym. Pamiętajmy, że szczepionka ma na celu wytworzenie odporności na białko adhezyjne, gdyż dzięki temu białku wirus przyłącza się do komórki. Nic dziwnego, że rozprzestrzenianie się tego wariantu niezwykle zaniepokoiło lekarzy i naukowców.
„Strach okazał się jednak przesadny. Przeciwciała, które szczepionka pomaga wytworzyć, neutralizują wirusa” – dodaje lekarz.
Wciąż jednak nie da się przewidzieć, jakie będą kolejne mutacje i czy będziemy mieli przed nimi wystarczającą ochronę.
Szczepionka działa
4 września 2023 r. odbyło się spotkanie Krajowej Grupy Technicznej ds. immunoprofilaktyki – mówi Fedor Lapiy. Dokonaliśmy przeglądu zaleceń dotyczących szczepień przeciwko Covid do końca 2023 roku i z perspektywą 2024 roku.
„Przyjęliśmy zalecenia WHO jako podstawę i dostosowaliśmy je do naszych zagrożeń i realiów. Społeczeństwo zostało podzielone na trzy grupy według priorytetów:
Pierwsza grupa: ci, którzy są narażeni na wysokie ryzyko ciężkiego zarażenia się chorobą koronawirusową i śmierci, a także są wyjątkowo bezbronni ze względu na wykonywany zawód. Są to osoby w wieku 60+, osoby przewlekle chore, kobiety w ciąży oraz pracownicy medyczni.
Grupa druga: osoby w wieku 18-59 lat bez chorób współistniejących.
Trzecia grupa: dzieci poniżej 18 roku życia bez współistniejących patologii.
Grupa druga i pierwsza, aby uzyskać pełną ochronę, muszą posiadać cykl szczepienia podstawowego (dwie pierwsze dawki w przypadku szczepionki Pfizer/CoronaVac) oraz pierwszą dawkę przypominającą. Osobom z immunosupresją zaleca się dodatkową dawkę w szczepieniu podstawowym oraz dawkę przypominającą – czyli cztery dla pełnej ochrony. Pierwsza grupa musi otrzymać kolejną dawkę przypominającą, czyli dodatkową dawkę szczepionki.”
Zalecenia mogą ulec zmianie w zależności od sytuacji epidemiologicznej – wyjaśnia specjalista.
Nie wyrzucajcie maseczek
Trudno powiedzieć, czy reżim maseczek zostanie wprowadzony w tej samej skali, co w latach 2020-2021. Wiele będzie zależeć od stanu chorobowego. Warto jednak pomyśleć o maseczkach już teraz, jeśli masz objawy choroby układu oddechowego lub opiekujesz się pacjentem.
„Ponadto chorzy na raka, osoby starsze i kobiety w ciąży nie odeszły – są narażone na ciężki przebieg choroby koronawirusowej. Albo grypa. Dlatego nadal potrzebują ochrony – przypomina lekarz.
Na Ukrainie obecnie dostępne są następujące szczepionki:
- Pfizera;
- CoronaVac;
- Janssen (dawki resztkowe).
Aby się zaszczepić należy umówić się na wizytę u lekarza rodzinnego. Dla uwagi osób mających problemy z poruszaniem się dostępne są zespoły mobilne; można je umówić w przychodni, gdzie podpisywana jest deklaracja.
