Na Ukrainie rośnie liczba skarg na banki w związku z blokowaniem kart bankowych. Instytucje finansowe zamrażają konta po podejrzanych transakcjach, jeśli klient nie jest w stanie udokumentować pochodzenia środków.
Dlaczego karty i przelewy Ukraińców są blokowane?
„PrivatBank zablokował wszystkie konta bez ostrzeżenia!” – jedna z częstych skarg na specjalistycznych forach. Wszystkie ukraińskie banki blokują rachunki z powodu naruszenia zasad monitorowania finansowego. I nawet jeśli klient nie wiedział, że narusza, bank automatycznie sprawdzi transakcję i uzna ją za „ryzykowną”.
Czasami, aby go zablokować, wystarczy wymienić kryptowalutę i otrzymać środki z konta używanego wcześniej przez oszustów. Potrafią także zablokować każdą „nietypową” transakcję: na dużą kwotę gotówki. Szczególną uwagą objęte są także wszystkie osoby znaczące publicznie. Dlatego jeśli jesteś np. zastępcą ludowym, bank znacznie chętniej poprosi Cię o wyjaśnienie, kto przekazał Ci środki.
Banki są karane za naruszenie monitoringu finansowego, bo nie tylko mogą sprawdzać transakcje, ale mają do tego obowiązek. W ostatnim czasie pojawia się coraz więcej kar – mówi Roman Kornilyuk, doktor nauk ekonomicznych, analityk finansowy w YouControl.
„Wzrost liczby kar finansowych wiąże się ze światowymi trendami wzmacniania roli monitoringu finansowego w działalności instytucji finansowych, wzmacnianiem roli państwa w gospodarce w warunkach fragmentacji geoekonomicznej, zwiększonym zapotrzebowaniem społecznym na przejrzystość i rozliczalność oraz rozwój technologii automatycznej analizy dużych zbiorów danych. W kontekście kursu Ukrainy w kierunku integracji europejskiej wymogi dotyczące monitorowania finansów będą w dalszym ciągu zaostrzane, jeśli jako społeczeństwo będziemy dążyć do tego, aby stać się częścią cywilizowanego, demokratycznego świata” – zauważa Korniluk.
Nadieżda Chalenko, szefowa działu prawnego YouControl, mówi: kartę można zablokować nawet w przypadku nieaktualnych danych osobowych, jeśli służba wykonawcza nałożyła aresztowanie (z powodu niezapłaconych alimentów, niewykonanej decyzji sądu, zaległych kar finansowych, itp.) lub jeżeli dana osoba nie jest w stanie udowodnić prawnego pochodzenia środków.
Szczególną uwagę należy zwrócić na następujące przypadki:
- wypłata niezwykle dużej ilości gotówki w miejscu, w którym zwykle się nie znajdujesz;
- duże zakupy online, szczególnie w nocy;
- otrzymanie dużej kwoty na karcie i wypłata jej w gotówce;
- transakcje kryptowalutą lub innymi wirtualnymi aktywami na kwotę ponad 30 tysięcy hrywien;
- transakcje o wartości 400 tysięcy hrywien i więcej.
Jak prawidłowo korzystać z konta i czy można odblokować kartę?
„Najlepszym rozwiązaniem jest unikanie powyższych sytuacji, a także sygnałów , które mogą budzić podejrzenia i prowadzić do wzmożonego monitorowania finansów. Jeśli znajdziesz się na celowniku banku, przygotuj się na szybką i szczegółową odpowiedź na pytania” – mówi Chalenko.
Bank ma prawo zadawać pytania dotyczące:
- z transakcją, która przyciągnęła uwagę banku;
- ze źródłem środków wykorzystanych w tej transakcji;
- ze wszystkimi stronami zaangażowanymi w tę operację.
Powinieneś być także przygotowany na dostarczenie bankowi wszystkich niezbędnych dokumentów potwierdzających. Nie bój się zapytać menedżera banku, jakie informacje należy podać i w jakim formacie. Im trafniejsze odpowiedzi, tym większa szansa, że konto nie zostanie zablokowane lub zostanie szybciej odblokowane.
Nie ma „lifehacków”, jak ominąć monitoring finansowy, twierdzi Andrey Dubas, prezes Związku Banków Ukraińskich. Monitoring finansowy został stworzony, aby mieć pewność, że podejrzane transakcje klientów nie pozostaną niezauważone.
„Jeśli zawsze 15-go dostajesz zaliczkę na kartę, 1-go pensję, ktoś z twoich krewnych trochę ci pomaga i otrzymujesz około 20 tysięcy hrywien miesięcznie, a nagle 50 tysięcy, 100 tysięcy lub jeszcze większą kwotę, będzie to dla Ciebie nietypowa operacja. A bank poprosi Cię o wyjaśnienie tej operacji – wyjaśnia bankier.
Dubas radzi, aby zawsze przestrzegać higieny finansowej. Na przykład, jeśli pożyczyłeś komuś 100 tysięcy hrywien w gotówce, a dłużnik zwróci ci tę kwotę w ciągu 10 miesięcy w 10 tysiącach hrywien, natychmiast przygotuj umowę pożyczki. Nawet jeśli ufasz osobie, której przekazałeś środki, taka umowa może stać się dokumentem, który możesz przekazać bankowi na żądanie.
„Wskazówki dla Ukraińców to monitorowanie higieny finansowej. Jeśli środki zostaną pożyczone, a dana osoba spłaci dług, miej pod ręką umowę pożyczki. Abyśmy mogli wyjaśnić. Wszystkie transakcje finansowe są monitorowane. Bank zawsze może zadać pytania. A blokowanie konta w celu zbadania charakteru tych środków jest dozwolonym, normalnym zjawiskiem” – mówi ekspert.
Dyrektor Akademii Monitorowania Finansowego Rostislav Marchuk mówi OBOZ.UA: Ukraina całkiem skutecznie wywiązuje się ze swoich zobowiązań w zakresie przyjmowania przepisów prawnych mających na celu zwalczanie prania pieniędzy. Przykładowo, z unijnych ocen wynika, że lista reform w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy określona w statusie „Zakończony” została wdrożona. „To, co uznali za standardy priorytetowe, zostało spełnione. Ale jednocześnie Ukraina realizuje szereg innych stanowisk” – wyjaśnił.
Z biegiem czasu standardy monitorowania finansowego będą coraz bardziej rygorystyczne. A Ukraińcy będą musieli nauczyć się zasad higieny finansowej i zalegalizować swoje dochody.
