W ubiegłym roku spółka ta znalazła się w epicentrum skandalu korupcyjnego w związku z możliwą kradzieżą środków z kijowskiego metra.
LLC „GTSU Operator” jest strukturą monopolistyczną zajmującą się transportem gazu ziemnego. Początkowo, w październiku, Operator podpisał umowę z KB TEA LLC na budowę turbozespołów gazowych do wytwarzania energii elektrycznej - za 74,4 mln UAH.
Mowa o instalacji turbozespołów gazowych MAN MGT-6000, które służą decentralizacji i dystrybucji mocy wytwórczych energii elektrycznej, w szczególności jako jeden ze sposobów zapewnienia mocy w warunkach blackoutów. Nie ujawniono, gdzie dokładnie zainstalowany jest sprzęt, ponieważ mówimy o obiektach infrastruktury krytycznej. Kontrakt ten dotarł do KB TEA LLC bez jakiejkolwiek konkurencji - prawo dopuszcza taką możliwość w zakresie przygotowań do sezonu grzewczego. Jednocześnie umowa opublikowana na PROZORRO nie zawiera szczegółowego kosztorysu: wskazane są jedynie ceny za poszczególne etapy prac – nie zaś za materiały i sprzęt.
Następnie pod koniec grudnia Operator zawarł umowę z KB TEA LLC na kwotę 1,43 mld UAH na przebudowę tłoczni (prace budowlane i remonty bieżące). Lokalizacja również nie jest ujawniona. W przetargu wzięło udział tylko dwóch uczestników – ukraińska spółka LLC KB TEA i turecki gigant budowlany ONUR. Wśród wymagań ze strony klienta dość oczywiste były ograniczenia udziału małych wykonawców w przetargach: roczny obrót na poziomie co najmniej 50% wartości kontraktu oraz dostępność podobnych kontraktów o wartości jednorazowo co najmniej 7,5 mln dolarów. Drugi wymóg został zaskarżony i zmuszony do usunięcia, w wyniku czego skarżący nie przystąpił do przetargu.
Według dziennikarza, redaktora projektu Nasze pieniądze Jurija Nikołowa, zestawienie cen w umowie daje powód do mówienia o ryzyku nadpłaty za niektóre materiały i sprzęt uwzględnione w umowie.
„W szacunkach, które podano do wiadomości publicznej, ceny są tak zwane „wielowektorowe” – wyjaśnia Nikołow. – Są ceny, które odpowiadają dzisiejszemu rynkowi – na przykład produkty kablowe. Częściowo ceny śrub kotwowych lub profili są zawyżone o około 20-30% w porównaniu do aktualnych cen rynkowych. Jest to coś, co z pewnością będzie wyższe niż w sklepie detalicznym. Na te dwa stanowiska przeznaczono około 15 milionów hrywien – czyli można powiedzieć, że jest ich 3-4 miliony, powiedzmy, rzucili się na pomidory. Interesujące będzie także zobaczenie cen wielu innych materiałów i sprzętu budowlanego, które obecnie są ujęte w szacunkach bardzo abstrakcyjnie lub bardzo rzadko dla Ukrainy. Na przykład zawory kulowe o dużej średnicy. Jest to dla nas rzadka historia, a wycena nie wskazuje szczegółowo, która firma ani nic innego. To znaczy, co to oznacza, nie wiadomo – ale na te stanowiska przeznaczono setki milionów hrywien”.
Jednocześnie to, czy ryzyko to zostanie zrealizowane, okaże się dopiero po zakończeniu kontraktu, wyjaśnia Nikolov: „W tym przypadku szacunek jest dynamiczny, co oznacza, że płatność będzie dokonywana na podstawie zaświadczeń o wykonanych pracach, że jest w momencie, gdy wszystko jest już gotowe i według cen, jakie będą w tym czasie.”
Przypomnijmy, że w przeszłości spółka KB Teploenergoavtomatika LLC popadła w skandal z powodu kontraktów z kijowskiego metra, w szczególności z powodu tajnego kontraktu na 1,5 miliarda hrywien na remont „czerwonej linii” metra. Dziennikarzom Bihus.Info udało się odkryć nie tylko wielomilionowe zawyżenie cen produktów kablowych, ale także bezpośrednie powiązania firmy z szefem metropolity Wiktorem Bragińskim. Okazało się, że firma została zarejestrowana na nazwisko Tatyany Beletskiej, baletnicy i nauczycielki Opery Narodowej, a także teściowej wieloletniego partnera biznesowego Bragińskiego, Kirilla Krivetsa.
Ciekawy szczegół w ramach nowego kontraktu „gazowego”: przed objęciem stanowiska Metropolitan Braginsky pracował w strukturach NJSC Neftegaz, w tym czasie pracował tam także Krivets. Operator GTS, od którego KB TEA LLC powinna otrzymać 1,6 mld, powstał z oddziału Ukrtransgazu, czyli historycznie należy także do struktur grupy Naftogaz.
Po opublikowaniu śledztwa dziennikarskiego NABU i Policja Krajowa rozpoczęły dochodzenie w sprawie karnej. Biuro Antykorupcyjne prowadzi dochodzenie w sprawie nielegalnego wzbogacenia się, a także defraudacji i defraudacji poprzez nadużycie oficjalnego stanowiska, tym razem w ramach innych kontraktów metropolitalnych.
Jednocześnie Policja Krajowa umieściła Bragińskiego na liście osób poszukiwanych pod zarzutem zaniedbań służbowych – dotyczy to zawalenia się „niebieskiej linii” metra w grudniu 2023 r. Ale zgodnie z tajną umową KB TEA LLC z zawyżonymi cenami, w sprawie przeprowadzono już badania, które potwierdziły, że w sumie przepłacili za kable 3-4 razy, eksperci obliczyli straty na ponad 60 milionów hrywien; Na razie policja postrzega Krivetsa jako podejrzanego i organizatora planu wyłudzenia środków KP.
