Dziś na rynku zamówień publicznych węgla na Ukrainie działają dwie grupy przedsiębiorstw, które konkurują ze sobą i starają się podbić cały rynek, nie ograniczając się środkami finansowymi.
Przede wszystkim trzeba dowiedzieć się, które firmy wchodzą w skład tych dwóch grup i co je łączy.
Do pierwszej grupy zaliczają się następujące spółki:
1. LLC „COAL ENERGY GROUP” (kod EDRPOU: 44489153), (data rejestracji: 11.12.2021);
2. LLC „ENERGOPOSTACH TRADE” (kod EDRPOU: 44870684), (data rejestracji: 09.06.2022);
3. LLC „RESOURCE PROFGRUP” (kod EDRPOU: 45170368), (data rejestracji: 12.11.2023);
4. LLC „SICH CONSTRUCTION COMPANY” (kod EDRPOU: 45254272), (data rejestracji: 26.09.2023);
5. LLC „UKRMEGATEK” (kod EDRPOU: 43209073), (data rejestracji: 09.04.2019);
6. LLC „ENERAOPT” (LLC „UKRAINIAN ENERGY ENTERPRISE”) (kod EDRPOU: 37238960), (data rejestracji: 09.14.2010);
7. LEGARD GROUP LLC (kod EDRPOU: 45259426), (data rejestracji: 26.01.2024);
8 ASGARD MEGA GROUP LLC (kod EDRPOU: 39523035), (data rejestracji: 12.02.2014).
Spółka „COAL ENERGY GROUP” brała udział w zakupach węgla w latach 2021-2022, jej obecnym dyrektorem i beneficjentem jest Dmitrij Gennadievich Dvorka, skazany z części 3 art. 185 Kodeksu karnego Ukrainy – kradzież (postępowanie karne objęte ERDR pod nr 12015080310000298 , nr. 12015080310000631). Więcej uwagi wymaga jednak jego były dyrektor Wiaczesław Iwanowicz Guzenko, który, notabene, jest jednym z oskarżonych w postępowaniu karnym nr 12015050000000608 z dnia 21 lipca 2015 r. na podstawie części 4 art. 190, części 3 art. 209, ust. 3 art. 28 część 3 artykuł 358, część 3 artykuł 28 część 4 artykuł 358 Kodeks karny Ukrainy.
Główną postacią w tej grupie firm jest Guzenko i za jego pośrednictwem można prześledzić powiązania tych firm ze sobą. Bezpośrednio Guzenko V.I. jest dyrektorem spółek ENERGOPOSTACH TRADE LLC i RESOURCE PROFGROUP LLC. Obie firmy aktywnie składają oferty w 2024 r.
W pozostałych spółkach tej grupy Guzenko nie jest dyrektorem, ale związek z nim jest wyraźnie widoczny.
Szefem UKRMEGATEK LLC jest Bogdan Wiktorowicz Puszniak, którego żona Natalia Wiaczesławowna Puszniak była oskarżoną w postępowaniu karnym w tej samej sprawie z Wiaczesławem Iwanowiczem Guzenko, Poliną Wiaczesławowną Guzenko i Marią Władimirowna Guzenko (https://data-ua.com/judicial- postępowanie/66250982).
Dyrektorem LLC CONSTRUCTION COMPANY SICH i LLC LEGARD GROUP jest Alexey Vitalievich Zhuk. Obie te spółki aktywnie uczestniczą także w handlu węglem w 2024 roku, często wspólnie z ENERGOPOSTACH TRADE LLC i RESOURCE PROFGROUP LLC. Co łączy Żuk A.V. i Guzenko V.I. jest ASGARD MEGA GROUP LLC. Spółka ta brała udział w obrocie węglem w latach 2017-2018 i dopiero 04.03.2018 roku jej ówczesny dyrektor Wiaczesław Iwanowicz Guzenko został zmieniony na Aleksieja Witaliewicza Żuka. Ponadto wśród założycieli firmy znalazła się Polina Wiaczesławowna Guzenko, córka Wiaczesława Iwanowicza Guzenki.
W tej grupie firm znajduje się również ENERAOPT LLC (UKRAINIAN ENERGY ENTERPRISE LLC), spółka ta brała udział w zakupach węgla w latach 2021-2023, szefem jest Andrey Anatolyevich Sosonny (który jest beneficjentem w ~165 spółkach), ale zainteresowanych jest nas więcej w swoim byłym dyrektorze - Folvarkov Anton Andreevich, który jest menadżerem Wiaczesław Guzenko, obecny dyrektor VITA TRADE LLC (kod EDRPOU: 39621411) i TAVRIYA TEPLOENERGO LLC (kod EDRPOU: 39002068), a także ma oboje indywidualnych. osoba prowadząca dwa postępowania egzekucyjne: nr 66974123 i nr 72734736 w sprawie windykacji, wpisana do Jednolitego Rejestru Dłużników. Decyzją Służby Cywilnej Obwodu Odesskiego z dnia 2 sierpnia 2023 r. w sprawie nr 916/2151/23 podjęto decyzję o windykacji solidarnie od TAVRIYA TEPLOENERGO LLC i A.A. Folvarkov. na rzecz Spółki Akcyjnej „TASKOMBANK” 273368,45 UAH zadłużenia wynikającego z umowy kredytowej. w sprawie nr 916/2668/23 podjęto decyzję o odzyskaniu od TAVRIYA TEPLOENERGO LLC na rzecz Departamentu Edukacji i Nauki Chersonskiej Obwodowej Administracji Państwowej (kod EDRPOU 38594843) nadpłaconych środków w kwocie 169.833 (sto sześćdziesiąt -dziewięć tysięcy osiemset trzydzieści trzy) UAH. 94 kopiejek
Do drugiej grupy zaliczają się takie firmy jak:
1. PE „NAFTOAGROSERVIS” (kod EDRPOU: 32872463), (data rejestracji: 05.06.2004);
2. LLC „ZAPADMARKET” (kod EDRPOU: 45355935), (data rejestracji: 31.10.2023);
3. LLC „ENERGO VOSTOK ANTRACYT” (kod EDRPOU: 40332955), (data rejestracji: 03.10.2016);
4. LLC „PROMTOPRESSURS” (kod EDRPOU: 41513188), (data rejestracji: 08.09.2017).
Poprzednimi szefami prywatnego przedsiębiorstwa „NAFTOAGROSERVICE” byli Siergiej Iwanowicz Śliwiński (który pozostał upoważnionym przedstawicielem i sygnatariuszem) i Aleksander Władimirowicz Sosyura (jest także byłym dyrektorem PROMTOPRESSURS LLC 41513188 i LLC „YUZHNODONBASSKAYA KOPALNIA nr 3”). Według Sosyury A.V. Wszczęto również postępowanie karne nr 42023122030000158 z dnia 12.05.2023 r.: postanowieniem sędziego śledczego Sądu Rejonowego Miasta Aleksandrii Obwodu Kirowogradzkiego z dnia 01.11.2024 r. w sprawie nr 398/6610/23 w sprawie Sosyura A.V. wybrano środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania na okres do dnia 03.02.2024 r. włącznie.
Założycielem, dyrektorem i beneficjentem ZAPADMARKET LLC (data rejestracji państwowej: 31 października 2023 r.) jest Siergiej Władimirowicz Głuchow, który jest jednocześnie byłym szefem ENERGO WOSTOK ANTRACYTOWY SP.
Jeśli chodzi o sam ENERGO WOSTOK ANTHRACITE LLC, obecnie jego dyrektorem jest Ruslan Rashidovich Bragin, a wśród byłych liderów, oprócz S.V. Glukhova, jest także Roman Rashidovich Bragin, brat obecnego dyrektora, który był także założycielem firmy . Wśród założycieli jest także Jurij Iwanowicz Śliwiński, brat Siergieja Iwanowicza Śliwińskiego, znanego nam już z prywatnego przedsiębiorstwa Nefteagroservice.
Jeśli chodzi o PROMTOPRESURS LLC, jej założycielem jest Bragin Roman Rashidovich (który według naszych danych jeszcze przed inwazją na pełną skalę i przez jakiś czas po niej mieszkał i prowadził działalność gospodarczą na czasowo okupowanych terytoriach Ukrainy, ale obecnie wyjechał za granicę i nie wrócił na Ukrainę). Bragina Sofia Aleksandrowna znajduje się na liście byłych osób upoważnionych. Byłym dyrektorem był, jak już się dowiedzieliśmy, Aleksander Władimirowicz Sosjura. O stowarzyszeniu tym wspomina także uchwała Sądu Rejonowego Miasta Aleksandria Obwodu Kirowogradzkiego z dnia 11 stycznia 2024 r., sygn. postępowania karnego w ERDR: 42023122030000158 (https://reyestr.court.gov.ua/Review/116221687). Z treści tej wynika, że w dniu 13 listopada 2023 r. Zakład Karny Pietrowskaja zawarł umowę ze spółką PROMTOPRESSURS LLC na dostawę 505 ton węgla w gatunku DG 13-100. Według śledczych, jeszcze tego samego dnia przedstawiciel towarzystwa zaoferował wiceszefowi kolonii 215 tys. hrywien, aby przymknął oczy na fakt, że 260,9 ton węgla okazało się złej jakości, niż przewidywały warunki kontraktu, a 4,45 tony w ogóle nie dostarczono. 27 grudnia przedstawiciel wykonawcy (podejrzany – PERSON_4) rzekomo przekazał uzgodnione środki urzędnikowi kolonii. Następnie środki zostały przejęte przez funkcjonariuszy organów ścigania. Co ciekawe, podejrzany (PERSON_4) jest również wymieniony jako pracujący jako szef prywatnego przedsiębiorstwa „NAFTOAGROSERVIS”, jak już się dowiedzieliśmy – jest to Aleksander Władimirowicz Sosjura.
Wyraźnie zatem widać powiązania w obrębie tych dwóch grup przedsiębiorstw. Prześledźmy teraz działalność tych firm, czyli ich zwycięstwa na aukcjach po wyraźnie obniżonych cenach ofertowych.
Wiemy, że państwowe spółki energetyczne kupują węgiel klasy DG za 5040,00 UAH. (z VAT 20%) za 1 tonę węgla o zawartości popiołu 23%, a cena ta nie uwzględnia kosztów dostawy, wolumeny dostaw są bardzo duże, a same zakupy często realizowane są bez pośredników. Biorąc to pod uwagę, cena 1 tony węgla o zawartości popiołów 14%, na którego zakup przeprowadzane są przetargi publiczne, obejmująca również koszty dostawy, nie może być niższa niż 6 000 UAH, nawet cena 7 000 UAH jest w wielu przypadkach niedoceniane. W momencie pisania tego tekstu o cenę węgla w gatunku DG (13-100) o zawartości popiołu do 14% zapytaliśmy bezpośrednio z kilku ukraińskich kopalń, średnia cena jaką nam zaoferowano to 8000 UAH za 1 tonę z VAT.
Przyjrzyjmy się teraz przetargom, w których zwyciężyły przedsiębiorstwa z pierwszej grupy. Jako pierwszy przykład weźmy zamówienie o identyfikatorze UA-2024-02-06-007309-a (https://prozorro.gov.ua/tender/UA-2024-02-06-007309-a), w która ENERGOPOSTACH LLC TRADE wygrała przetarg na zakup węgla kamiennego w gatunku DG (13-100) za cenę 6100 UAH za tonę (z VAT) zgodnie z Umową nr 16 z dnia 2.12.2024, a wkrótce potem została podpisana Umowa Dodatkowa o rozwiązaniu tej Umowy z dnia 22.02.2024. Tym samym dostawy węgla nie miały miejsca.
LLC „RESOURCE PROFGRUP” została ogłoszona zwycięzcą przetargu UA-2024-02-09-002370-a (https://prozorro.gov.ua/tender/UA-2024-02-09-002370-a) z oferta 6147 UAH za tonę węgla w gatunku DG (13-100), przy czym w tym zakupie brała również udział spółka LLC „SICH CONSTRUCTION COMPANY”, która również należy do tego grona firm z ofertą w wysokości 5700 UAH za tonę, jednak oferta ta została odrzucona ze względu na nieprzedstawienie przez firmę niezbędnych dokumentów.
Jeśli chodzi o SICH CONSTRUCTION COMPANY LLC, firma ta wygrała przetarg UA-2024-01-16-004841-a (https://prozorro.gov.ua/tender/UA-2024-01-16-004841-a ) z cena 6450 UAH za 1 tonę węgla tego samego gatunku DG (13-100).
LEGARD GROUP LLC również wygrała aukcję z obniżoną ceną: ~5777 UAH za tonę węgla, także w gatunku DG 13-100. Co ciekawe, w tym zakupie wzięła także udział firma RESOURCE PROFGRUP LLC, oferując cenę nieco ponad 4988 UAH za tonę, jednak ofertę tę odrzucono ze względu na rażąco niską cenę.
Skąd te przedsiębiorstwa pozyskują węgiel po tej cenie? Czy jest on kradziony, czy też złej jakości? Możemy przyjrzeć się umowom tych przedsiębiorstw z producentami i dostawcami węgla oraz świadectwom cech genetycznych, technologicznych i jakościowych produktów węglowych, które zostały przekazane tym przedsiębiorstwom w celu udziału w zakupach.
Dwa przedsiębiorstwa, które wydały takie certyfikaty firmom z pierwszej grupy to LLC „COALENERGY” (kod USREOU: 44197200) i LLC „ZAKHIDUKRPOSTACH” (kod EDRPOU: 31674204)
Producentem i dostawcą węgla dla RESOURCE PROFGRUP LLC jest ZAKHIDUKRPOSTACH LLC w przetargu UA-2024-02-09-002370-a (https://prozorro.gov.ua/tender/UA-2024-02-09 - 002370-a), w świadectwie producenta i charakterystyce węgla, zawartość popiołu w węglu jest wskazana jako 9,2%, podczas gdy oferta RESOURCE PROFGRUP LLC, jak już się dowiedzieliśmy, to zaledwie 6147 UAH za tonę węgla. Jako kraj pochodzenia węgla wskazano Ukrainę. Czy RESOURCE PROFGRUP LLC ma możliwość wydobycia węgla o takiej jakości po tak niskiej cenie? Może węgiel jest kradziony lub jego jakość jest nieodpowiednia? A może te przedsiębiorstwa nie płacą podatków i dlatego mają możliwość zaoferowania tak niskiej ceny? Według naszych źródeł w Państwowej Służbie Podatkowej Ukrainy ta grupa przedsiębiorstw w dalszym ciągu uchyla się od płacenia podatków do budżetu, a dochody Państwowej Służby Skarbowej z tytułu tych przedsiębiorstw są prawie zerowe.
Kolejną firmą dostarczającą węgiel przedsiębiorstwom pierwszej grupy jest VITA TRADE LLC (kod EDRPOU: 39621411), jak np. w zamówieniu UA-2024-02-07-013207-a (https://prozorro.gov.ua /przetarg/UA-2024-02-07-013207-a). Dyrektorem i właścicielem tej firmy jest Folvarkov Anton Andreevich, o którym wspominaliśmy już jako były szef ENERAOPT LLC i menadżer Wiaczesław Iwanowicz Guzenko. Główną działalnością VITA TRADE LLC jest handel hurtowy zbożem, nieprzetworzonym tytoniem, nasionami i paszami dla zwierząt. Czy ta spółka rzeczywiście posiada zasoby, aby zapewnić dostawę 156,52 ton węgla w gatunku DG 13-100, jak określono w Umowie nr 4 z dnia 27 grudnia 2023 r. i skąd spółka pozyskuje ten węgiel?
Jeszcze ciekawiej sytuacja wygląda w przypadku aukcji, w których wzięły udział firmy z drugiej grupy. Tak, oczywiście, na aukcję węglową wchodzą też z ofertami obniżonymi, jak np. w aukcji UA-2024-01-17-014145-a (https://prozorro.gov.ua/tender/UA-2024- 01-17 -014145-a), gdzie ZAPADMARKET LLC złożył ofertę z ceną 3000 UAH za 1 tonę węgla. W pozostałych zamówieniach przedsiębiorstwa te oferują dostawy węgla niemal za darmo.
Tym samym do aukcji UA-2024-01-23-011824-a (https://prozorro.gov.ua/tender/UA-2024-01-23-011824-a) przystąpiło prywatne przedsiębiorstwo „NAFTOAGROSERVICE” z ostateczną oferta już od 250 UAH za 1 tonę węgla. Oferta ta została odrzucona ze względu na rażąco niską cenę.
ZAPADMARKET LLC przedstawiła również ofertę w wysokości 250 UAH za 1 tonę węgla w przetargu UA-2024-01-17-013866-a (https://prozorro.gov.ua/tender/UA-2024-01-17-013866 - a), nawet została zawarta i podpisana umowa z klientem (nr 11 z dn 02.12.2024), która została później rozwiązana z uwagi na niewywiązanie się dostawcy ze swoich zobowiązań.
Spółka z oo „ENERGO VOSTOK ANTRACYT” nie brała w tym roku czynnego udziału w przetargach publicznych, ale także składała oferty po wyjątkowo niskich cenach, m.in. w przetargu na antracyt. W przetargu UA-2024-02-07-014762-a (https://prozorro.gov.ua/tender/UA-2024-02-07-014762-a) firma ta złożyła ofertę na dostawę 8 ton węgla antracytowego A (25-50) za jedyne 22 UAH (2,75 UAH za 1 tonę). Propozycje z wyjątkowo niskimi cenami złożyły także inne przedsiębiorstwa z tej grupy, a mianowicie: PE „NAFTOAGROSERVIS” z ofertą 61 UAH oraz LLC „PROMTOPRESURS” z ofertą 1 UAH. Zwycięzcą została jednak firma ENERGO VOSTOK ANTHRACITE LLC i została z nią zawarta i podpisana Umowa nr 82 z dnia 26 lutego 2024 roku, która jasno określa zobowiązanie ENERGO VOSTOK ANTHRACITE LLC do dostarczenia 8 ton węgla antracytowego A ( 25-50 ) po cenie 2,75 UAH za tonę.
Warto zaznaczyć, że wszystkie kopalnie, w których wydobywano antracyt, pozostały na czasowo okupowanych terytoriach Ukrainy. Powstaje zatem pytanie, skąd wzięła się ENERGY VOSTOK ANTHRACITE LLC? Nawet jeśli społeczeństwu pozostało antracyt z poprzednich lat (nawet przed inwazją na pełną skalę), to gdzie i jak go przechowywano w tak dużych ilościach i czy przez cały okres składowania jego jakość uległa pogorszeniu? A jaki jest powód dostaw tego antracytu po 2,75 UAH za tonę?
PROMTOPRESSURS LLC w 2024 roku wygrała już kilka aukcji z propozycjami o tak wyjątkowo niskich cenach. Tym samym w zamówieniu UA-2024-02-23-005703-a (https://prozorro.gov.ua/tender/UA-2024-02-23-005703-a) została podpisana umowa z klientem na dostawa węgla G(G2) (13-100) za jedyne 0,055 UAH za 1 tonę. W przetargu UA-2024-02-02-004647-a (https://prozorro.gov.ua/tender/UA-2024-02-02-004647-a) firma ta wygrała ofertą 1 UAH za tonę węgla G (G2) (13-100), przy czym została podpisana umowa cenowa nr 12/02 z dnia 12 lutego 2024. Natomiast w dniu 18 marca 2024 roku Klient przesłał do PROMTOPRESSURS LLC wiadomość o rozwiązaniu umowy, z której wynikało, że pomimo wielokrotnych przypomnień węgiel nie został dostarczony do Klienta i w związku z brakiem dostawy do placówki oświatowej nie zagrożenie zakłóceniem sezonu grzewczego. Jednocześnie Klient nie tylko rozwiązał umowę, ale zastosował sankcje operacyjne i ekonomiczne w postaci odmowy nawiązania przyszłych stosunków gospodarczych z PROMTOPRESSOURS LLC na okres 3 (trzech) lat od dnia otrzymania niniejszego zawiadomienia . Absolutnie ta sama sytuacja powtórzyła się w przetargu UA-2024-02-16-009725-a (https://prozorro.gov.ua/tender/UA-2024-02-16-009725-a), gdzie PROMTOPRESURS LLC zwyciężyło aukcji od tego samego Klienta.
Jednak sytuacja ta nie jest wyjątkowa w przypadku roku 2024. Bieżące wydarzenia powtarzają sytuację z roku 2023, kiedy znaczna liczba transakcji została zakłócona działaniami tych firm. Przykładowo w przetargu UA-2023-10-04-002902-a (https://prozorro.gov.ua/tender/UA-2023-10-04-002902-a) PROMTOPRESURS LLC przedstawiła ofertę na dostawę 224 ton węgla DG (13-100) w cenie zaledwie 300 UAH za 1 tonę. Zawarto Umowę Dostawy nr K-6 z dnia 29 listopada 2023 r., która następnie została rozwiązana zgodnie z Umową Dodatkową nr 2, ze względu na fakt, że magazyny Spółki zlokalizowane są w mieście Kurachowo, które jest stale pod ostrzałem , a bezpieczne dostawy węgla są niemożliwe. Tym samym doszło do zakłócenia zakupu węgla w okresie zimowym, stwarzając zagrożenie zakłócenia sezonu grzewczego u Klienta.
Staje się więc całkowicie oczywiste, że spółki te nie zamierzają dostarczać węgla po tak rażąco niskich cenach, lecz zamierzają zakłócić zakupy i uniemożliwić innym przedsiębiorstwom wygranie ofert z adekwatnymi cenami. Stwarzają tym samym bardzo realne zagrożenie zakłócenia sezonu grzewczego.
I tak na rynku zamówień publicznych węgla energetycznego w 2024 roku działają dwie grupy firm, które zajęły prawie cały rynek, prawdopodobnie unikają podatków, nie jest jasne, skąd pozyskują węgiel, niejasna jest jakość samego węgla , zakłócają zakupy, nie dając tego zaopatrzenia w węgiel innym firmom, grożąc tym samym zakłóceniem sezonu grzewczego. W związku z tym pojawia się tylko jedno pytanie: gdzie szukają organy ścigania?
