To krótka opowieść o Urzędzie Patentowym Ukrainy, jak to było i jak jest teraz.
Dawno, dawno temu, za dawnych czasów, za dnia nasza intelektualna „Szeherezada” opowiadała bajki o zerowej tolerancji dla korupcji, a nocą wydawała patenty swoim dobrym przyjaciołom – trollom i rabusiom. Tak pojawiły się takie pouczające historie, jak trolling patentowy eksporterów orzechów włoskich, który trwał od 2014 do 2019 roku.
Wówczas za niezakłócony transport orzechów przewoźnicy musieli płacić trollom patentowym określony procent, a wolumen eksportu tego produktu był znaczny i wynosił około 1 miliarda hrywien rocznie. Albo opowieść o patencie na „ruch po okręgu”. Jakimś cudem doradca burmistrza Kijowa opatentował jazdę stołecznego pociągu elektrycznego po okręgu i w 2017 roku zaczął otrzymywać 251 tys. hrywien rocznie z tytułu tantiem od przedsiębiorstwa energetycznego Kijówpastrans.
O tych i innych skandalicznych wydarzeniach swego czasu pisały media. A źródłem tych historii był Ukrpatent (Przedsiębiorstwo Państwowe „Ukraiński Instytut Własności Intelektualnej”), które wydało takie wątpliwe patenty. Tak jak na 20 lat wydał monopol na wynalazek pewnemu znanemu charkowskiemu producentowi kabli, i nie ma znaczenia, że produkt objęty patentem na wynalazek nr 60285 w tamtym czasie był wytwarzany lub używany przez przedsiębiorstwa w różnych krajach do celów dziesięciolecia - okazało się tak samo, jak z orzechami. Jeśli chcesz przejść przez odprawę celną, zapłacić właścicielowi patentu lub opuścić rynek, wówczas właściciel patentu po prostu sprzeda więcej towarów własnej produkcji. Towarzyszy temu oczywiście duża liczba sporów sądowych pomiędzy właścicielem patentu a różnymi uczestnikami rynku kablowego; spory te toczą się już prawie 10 lat.
I tak, podczas gdy próby trwały, okres ważności tego patentu dobiegł końca sam, że tak powiem, naturalnie.
Ponadto na Ukrainie w ramach reformy własności intelektualnej wszystkie uprawnienia Ukrpatentu, skompromitowane licznymi „historiami”, zostały przeniesione od 8 listopada 2022 r. do nowo utworzonej struktury – UKRNOIVI (Państwowa Organizacja „Ukraiński Krajowy Urząd Własności Intelektualnej i Innowacje”) z nową kadrą zarządzającą oraz „starą” i doświadczoną kadrą. Obecnie UKRNOIVI pozycjonuje się jako profesjonalny i przejrzysty urząd ds. własności intelektualnej, rozumiejący rolę urzędu patentowego w nowoczesnym państwie demokratycznym, w szczególności pomagającą stymulować potencjał innowacyjny i zapewniający konkurencyjność gospodarki narodowej, motywuje naukowców, wynalazców i przedsiębiorstwom opracowywanie naprawdę nowych technologii i produktów, pomaga zapewnić sprawiedliwy dostęp do innowacji i zapobiega monopolizacji rynku przez pojedynczych graczy, pomagając w ten sposób utrzymać inwestycje w badania i rozwój.
I wydawałoby się, że to wszystko, skończyły się historie o trollingu patentowym. Jednak pomimo wojny i zniszczeń, podczas gdy inni uczestnicy rynku próbują odbudować zniszczoną sieć kablową i system elektroenergetyczny, właściciel patentu na wygasły wynalazek nr 60285 stara się o nowy patent na kolejne 20 lat, obecnie w UKRNOIV ( zgłoszenie wynalazku nr a202005894). I nie wynalazł „roweru”, wniosek o wynalazek zawiera opis właśnie tego kabla, który dla innowacyjności został jedynie formalnie „posypany” domieszkami chemicznymi. Wydaje się, że ideą wynalazku było to, że obecność lub brak tych drobnych zanieczyszczeń w rzeczywistym produkcie byłaby niezwykle trudna do określenia, a zatem możliwe byłoby zablokowanie produktów konkurencji pomimo obecności dodatków. Eksperci zwykle nazywają takie patenty „evergreenami”. 5 osób prawnych zgłosiło już swoje oficjalne zastrzeżenia do niniejszego zgłoszenia wynalazku, a obecnie w UKRNOIVI trwa egzamin kwalifikacyjny z kropką E. I Ty i ja będziemy mogli zobaczyć i ocenić wyniki reformy urząd patentowy.
