Wokół jednego ze strategicznych przedsiębiorstw regionu stołecznego - CHPP Belotserkovskaya dzieją się dość dziwne rzeczy, które mogą doprowadzić do przejęcia go przez skandalizującego charkowskiego oligarchę, posiadającego rosyjski paszport i największego majątku w Rosji, Pawła Fuksa.
Pierwsza próba i sprawa karna
W rzeczywistości dziwne ruchy wokół elektrociepłowni Belotserkovskaya rozpoczęły się rok temu. W sierpniu 2022 roku część mediów napisała, że na oko zlokalizowana w Białej Cerkwi fabryka opon Rosava i Elektrociepłownia Bełotserkowska miała na oku spółka z orbity skandalicznego biznesmena Pawła Fuksa, Investohills Vesta. Jednocześnie wyrażano obawy, że firma Fuchsa po prostu sprzeda cały majątek tych przedsiębiorstw, co w rzeczywistości doprowadzi do ich zniszczenia.
Jednocześnie dziennikarze projektu „Stop korupcji” przeprowadzili szeroko zakrojone śledztwo, które doprowadziło ich do wniosku, że Fuchs z obwodu Belotserkowskiego wydaje się aktywnie współdziałać z zastępcą Rady Obwodowej Kijowa Leonidem Glinyanyem, który jest także jeden ze współakcjonariuszy „Rosava” i przewodniczący rady nadzorczej CHPP Belotserkovskaya.
Sam Glinyany w rozmowie z przedstawicielami mediów oczywiście aktywnie odmawiał Fuchsowi pomocy w nabywaniu majątku. Jednocześnie jego główny nacisk nie był położony na to, że nie współpracuje z Fuchsem, ale na to, że nie ma on nic wspólnego z Investohills Vesta.
Ostatnie stwierdzenie wydaje się, delikatnie mówiąc, bardzo nieprzekonujące. Po pierwsze, Fuchs osobiście w jednym z wywiadów przyznał, choć nie bezpośrednio, że jest powiązany z Investohills Vesta. Według Fuchsa jego spółki zarabiają na wykupywaniu zagrożonych aktywów (z dużymi długami itp.), a jednym z nich w jego portfelu jest fabryka Rosava przejęta przez Investohills Vesta.
Po drugie, informacje o powiązaniach Fuchsa z Investohills Vesta i Leonidem Glinyanem znajdują się w materiałach postępowania karnego, które zostało wszczęte we wrześniu 2022 r. na podstawie artykułu „Przywłaszczenie, defraudacja mienia lub objęcie go w posiadanie przez nadużycie stanowiska służbowego” oraz jego materiały znalazły się w środkach masowego przekazu. Z tych materiałów wynika, że ze śledztwa Leonid Glinyany, jako współakcjonariusz Rosava i przewodniczący rady nadzorczej CHPP Belotserkovskaya, przyczynił się do nielegalnego nabycia majątku spółki Investohills Vesta.
Jedno z orzeczeń sądu w tej sprawie, które pojawiło się także w mediach, stwierdza wprost, że objęty sankcjami oligarcha Paweł Fuks „stworzył warunki, w których ma kontrolny wpływ na spółkę Investohills Partners Ltd., która z kolei posiada 99,9% kapitału zakładowego drużyny FC Investohills Vesta. Ponadto już w 2021 roku media donosiły o próbach przejęcia przez Investohills Vesta elektrociepłowni Belotserkovskaya.
Jak więc widzimy, pierwsza próba Fuchsa zdobycia majątku Elektrociepłowni Belotserkowskiej wyraźnie zakończyła się niepowodzeniem. Ponadto działania te doprowadziły do wszczęcia postępowania karnego, co, jak to często bywa na Ukrainie, przynajmniej na razie nie przyniosło żadnych świadomych rezultatów, jednak wówczas rozgłos uniemożliwił Fuchsowi, przy pomocy Glinyanoya, realizację tego schematu . Wygląda jednak na to, że teraz Fuchs ma drugą szansę na zdobycie upragnionych aktywów i to w dość przebiegły sposób. Ale najpierw powinniśmy przypomnieć, kim jest Fuchs i dlaczego jest niebezpieczny.
Jak Fuchs kupuje strategiczne aktywa za grosze
Pomimo tego, że Pavel Fuks urodził się w Charkowie, jako biznesmen kształcił się w Rosji i do 2014 roku mieszkał i pracował w Moskwie oraz posiadał obywatelstwo rosyjskie. Jednak po Rewolucji Godności Fuchs postanowił wrócić do ojczyzny, aby tu zarabiać pieniądze.
Od razu warto przypomnieć, że już w czerwcu 2021 roku Rada Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony wprowadziła pełny pakiet sankcji wobec Fuchsa. Nawiasem mówiąc, na stronie internetowej Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony wskazano, że Fuchs jest rosyjskim biznesmenem. W maju 2023 roku Służba Bezpieczeństwa Ukrainy poinformowała Fuchsa o podejrzeniach dotyczących oszustw finansowych na dużą skalę ze strategicznymi przedsiębiorstwami na Ukrainie i systematycznych uchylania się od płacenia podatków.
Według SBU Fuchs od 2018 roku nielegalnie przejął kontrolę nad aktywami ukraińskich przedsiębiorstw o wartości ponad 100 miliardów hrywien. Wywiad opisuje nawet szczegółowo, jak działały firmy Fuchsa.
Do swoich struktur wybierano np. firmy, powiedzmy, z branży energetycznej kraju, ale głównym warunkiem było to, aby spółki te posiadały kredyty w bankrutach, które ogłosiły upadłość. Następnie firmy Fuchsa wykupywały od instytucji bankowych tzw. zobowiązania kredytowe tych obiektów, co umożliwiło dalszą ingerencję w działalność takich przedsiębiorstw. No cóż, więc, jak mówią, sprawa jest niewielka, bo majątek fabryk czy przedsiębiorstw najczęściej był po prostu zamrażany lub wręcz doprowadzany do bankructwa.
Wszystko to pozwoliło atakującym osiągnąć ogromne zyski, a także uniknąć płacenia podatków. W ten sposób Fuchs otrzymał o to wszystko podejrzenia ze strony SBU, a on sam od dawna ukrywał się za granicą. Skandaliczny oligarcha posiada pozwolenie na pobyt w Wielkiej Brytanii. Niemniej jednak, jak widzimy, kontrolowane przez niego spółki nadal działają na Ukrainie. Właściwie w historii próby przejęcia przez Fuchsa Elektrociepłowni Bełotserkowskiej realizowany jest ten sam schemat, który badał i opisywał SBU.
Długi CHPP Belotserkovskaya
Wszystko zaczęło się w 2015 roku, kiedy właścicielem Elektrociepłowni Bielotserkowskiej był inny zhańbiony ukraiński oligarcha Konstantin Żewago. Żewago był także właścicielem banku Finanse i Kredyt. Bank ten otrzymał od NBU duże pożyczki refinansowe, a gwarantem majątkowym tych pożyczek była CHPP Belotserkovskaya.
Później Bank Finansów i Kredytów odmówił wypełnienia swoich zobowiązań wobec NBU, więc Bank Narodowy za pośrednictwem sądów zaczął ściągać te długi od gwaranta nieruchomości, czyli od Elektrociepłowni Belotserkovskaya.
Dług CHPP Belotserkovskaya stworzył dla Fuchsa szansę na nabycie strategicznego aktywa.
W lutym 2023 roku Narodowy Bank Ukrainy decyzją sądu uzyskał możliwość rozpoczęcia przymusowej sprzedaży części akcji CHPP Belotserkovskaya.
Dzień wcześniej na kanałach Telegramu pojawiła się informacja o tym, jak dokładnie Narodowy Bank podjął decyzję o zwróceniu swoich środków. Do sieci wyciekło pismo Narodowego Banku Polskiego z informacją, że NBU zdecydowało się sprzedać Urzędowi Miejskiemu Belotserkovskaya Elektrociepłownię za 298 milionów 562 tysięcy hrywien.
Jeśli tak się stanie, Fuchs ponownie będzie w grze o prawo do przywłaszczenia tego aktywa. Faktem jest, że istnieją duże i uzasadnione wątpliwości, czy miasto Biała Cerkiew w czasie wojny będzie w stanie utrzymać finansowo taki majątek wraz ze wszystkimi długami. Aktualne i przyszłe.
Urzędnicy najprawdopodobniej będą bardzo pokusić się o udzielenie strategicznego przedsięwzięcia w formie koncesji. Mówiąc najprościej, władze miasta mogą przekazać elektrownię cieplną do czasowego użytkowania prywatnej firmie, która zobowiązuje się inwestować w rozwój przedsiębiorstwa, ale jednocześnie uzyskuje dochody ze swojej działalności. I właśnie tutaj ta sama Investohills Vesta lub inna spółka Pavla Fuksa może ponownie pojawić się na horyzoncie jako koncesjonariusz.
Te obawy nie biorą się znikąd, bo ogromne wpływy w Białej Cerkwi ma wspomniany już Leonid Glinyany, a także przewodniczący rady nadzorczej Elektrociepłowni Belotserkowskiej. Biorąc pod uwagę jego współpracę z Fuchsem i jego oczywistą chęć przejęcia majątku elektrociepłowni, można przypuszczać, że przy pomocy Glinyanoya wszystko stanie się jedynie kwestią technologii.
Jedyną rzeczą, która może przeszkodzić Fuchsowi w zdobyciu smacznego aktywa przy drugiej próbie, jest poważny rozgłos i wielka uwaga poświęcona przyszłym losom elektrociepłowni Belotserkovskaya. Teraz wszystkie te gry Fuchsa to nie tylko sprawa oligarchów, ale kwestie bezpieczeństwa narodowego.
