Od początku inwazji na Rosję na pełną skalę Ukraina postawiła sobie za cel zrekompensowanie szkód wyrządzonych działaniami militarnymi kraju agresora kosztem aktywów znajdujących się poza jurysdykcją Federacji Rosyjskiej w innych krajach Federacji Rosyjskiej. świat. Już na początku 2024 roku poczyniono poważne postępy w kwestii rosyjskich reparacji i z każdym miesiącem szanse na otrzymanie rosyjskich środków znacząco rosną.
Ile aktywów Federacji Rosyjskiej zostało zamrożonych i aresztowanych na świecie?
Według stanu na lipiec 2024 r. państwa zachodnie nie dokonały oficjalnego przejęcia rosyjskich aktywów. Jednak znaczna część rosyjskich aktywów została zamrożona od czasu inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku.
Sankcje nałożone na Rosję spowodowały zamrożenie prawie 282 miliardów euro (303 miliardów dolarów) aktywów Rosyjskiego Banku Centralnego, z czego ponad dwie trzecie tej kwoty podlega jurysdykcji Unii Europejskiej.
Unia Europejska ogłosiła plany wykorzystania do 3 miliardów euro zysków rocznie z zamrożonych rosyjskich aktywów suwerennych na pomoc Ukrainie i jej wojsku. Podejście to polega na wykorzystaniu wpływów z aktywów, a nie na zajmowaniu samych aktywów.
Rosja ostrzegła przed możliwymi środkami odwetowymi w przypadku przejęcia jej aktywów. Kraj agresora opracował projekt ustawy przewidujący środki odwetowe w związku z przejęciem przez Zachód rosyjskich aktywów o wartości około 300 miliardów dolarów.
W krajach zachodnich trwa debata na temat legalności i potencjalnych konsekwencji gospodarczych przejmowania rosyjskich aktywów, w tym obaw przed stworzeniem niebezpiecznych precedensów i potencjalnym osłabieniem międzynarodowego systemu finansowego.
Wielka siódemka (G7) zdecydowała się wesprzeć Ukrainę
Przywódcy krajów G7 spotkali się w czerwcu, aby zgodzić się na wsparcie finansowe Ukrainy w formie pożyczek, które będą spłacane z wpływów z zamrożonych aktywów Federacji Rosyjskiej. Ten krok pokazuje jedność i determinację społeczności światowej we wspieraniu Ukrainy przeciwko rosyjskiej agresji.
Według Politico zadaniem Stanów Zjednoczonych jest dokładne określenie, ile pieniędzy można przeznaczyć na wsparcie Ukrainy. Prezydent Biden podpisał ukraińską ustawę REPO, która umożliwi transfer rosyjskich funduszy państwowych na Ukrainę w 2024 roku w celu odbudowy kraju. Proces komplikuje jednak konieczność uzyskania zgody Kongresu, gdzie występują istotne różnice polityczne, które mogą mieć wpływ na szybkość podjęcia decyzji.
Unia Europejska z kolei podjęła kroki mające na celu zminimalizowanie ryzyka dla Stanów Zjednoczonych, oferując kilka opcji działania. Ostateczna decyzja będzie jednak zależała od przywództwa politycznego każdego kraju, co wprowadza niepewność w procesie ustalania wielkości pomocy dla Ukrainy.
Ta inicjatywa G7 ma kluczowe znaczenie dla Ukrainy w świetle jej potrzeb w zakresie finansowania obronności i odbudowy infrastruktury zniszczonej w wyniku działań wojskowych. Jednocześnie powodzenie tej inicjatywy zależy od zdolności partnerów międzynarodowych do znalezienia konsensusu i skutecznych mechanizmów wdrażania planów wsparcia finansowego.
Ukraina spodziewa się pierwszych wypłat z wpływów z zamrożonych rosyjskich aktywów w UE tego lata
Jak podaje Bloomberg, zgodnie z informacją zawartą w komunikacie końcowym szczytu Unii Europejskiej Ukraina może spodziewać się pierwszych środków z wpływów uzyskanych z zablokowanych w UE aktywów Federacji Rosyjskiej latem tego roku. Posunięcie to stanowi część szerszej strategii Unii Europejskiej mającej na celu zapewnienie Ukrainie pomocy wojskowej, budżetowej i odbudowy.
Po przyjęciu odpowiednich unijnych aktów prawnych regulujących podział tych środków Rada Europejska wyraziła nadzieję, że pierwsze transfery środków zostaną zrealizowane latem. Fundusze te zostaną przeznaczone na wsparcie sektora obronnego Ukrainy, jej budżetu, a także procesu odbudowy kraju po zniszczeniach.
Przywódcy UE poinstruowali także Komisję Europejską i inne instytucje europejskie, aby zapewniły Ukrainie dodatkowe finansowanie w wysokości 50 miliardów dolarów. Środki zostaną przekazane w formie pożyczki zabezpieczonej zamrożonymi aktywami rosyjskimi, co stanowi znaczący krok we wsparciu Ukrainy.
Zgodnie z dokumentem zamrożone aktywa rosyjskie pozostaną zablokowane do czasu zaprzestania przez Federację Rosyjską działań zbrojnych przeciwko Ukrainie i naprawienia wyrządzonych szkód.
Te kroki Unii Europejskiej otwierają przed Ukrainą nowe perspektywy w zakresie wsparcia wojskowego, budżetowego i odbudowy. Pierwsze wypłaty z wpływów z zamrożonych rosyjskich aktywów w znaczący sposób przyczynią się do wzmocnienia zdolności obronnych kraju i jego wysiłków naprawczych. Jednocześnie inicjatywa ta podkreśla wagę międzynarodowej solidarności i wsparcia Ukrainy w jej walce o suwerenność i integralność terytorialną.
Stworzenie precedensu w sprawie wypłaty odszkodowań Ukrainie ze strony Federacji Rosyjskiej
Ukraina jest o krok od stworzenia historycznego precedensu, który może zmienić współczesne podejście do odpowiedzialności za agresję militarną. Zdaniem Ministra Sprawiedliwości Ukrainy Denisa Maliuski otrzymanie reparacji od Federacji Rosyjskiej jeszcze przed jej porażką w wojnie jest całkiem realistyczne i nie wiąże się z żadnymi przeszkodami technicznymi.
Kwestia ta stała się szczególnie istotna po ogłoszeniu na szczycie Unii Europejskiej planów przeznaczenia wpływów z zablokowanych rosyjskich aktywów na wsparcie Ukrainy. Decyzja ta otwiera drogę do wdrożenia mechanizmu rekompensaty za szkody wyrządzone krajowi agresorowi.
Minister Maluska zwróciła uwagę na znaczenie utworzenia funduszu odszkodowawczego, który będzie prowadził rejestr wyrządzonych szkód i rozdzielał majątek. Według niego brak konieczności tworzenia specjalnego trybunału czy mechanizmu międzynarodowego wskazuje na możliwość zastosowania ustawodawstwa krajowego krajów do rozwiązania tej kwestii.
Dr Patrick Heinemann, niemiecki prawnik międzynarodowy, podkreślił, że prawo międzynarodowe daje już podstawy do żądania Ukrainy reparacji od Rosji. Zauważył, że odpowiedzialność Rosji za szkody już istnieje, a kraj jest zobowiązany do zapłaty odszkodowań jeszcze przed zawarciem porozumienia pokojowego.
Inicjatywa uzyskania reparacji od Rosji nie tylko zmniejszy jej zasoby na prowadzenie wojny, ale będzie także środkiem odstraszającym dla innych reżimów totalitarnych. Stwarza to ważny precedens pokazujący niedopuszczalność agresji i konieczność naprawienia wyrządzonych szkód.
Decydujące znaczenie dla określenia przyszłej wielkości wsparcia finansowego dla Ukrainy i mechanizmów jego realizacji będą miały negocjacje pomiędzy krajami G7 a innymi partnerami międzynarodowymi. Wspólne wysiłki i debata dyplomatyczna pomogą w wypracowaniu skutecznego rozwiązania, które pomoże Ukrainie stawić czoła wyzwaniom, jakie niesie ze sobą wojna.
Ukraińska inicjatywa dotycząca odszkodowań może stać się momentem przełomowym w prawie i stosunkach międzynarodowych, podkreślającym znaczenie odpowiedzialności za zbrodnie wojenne i agresję. Pomyślne wdrożenie tego mechanizmu nie tylko pomoże Ukrainie w odbudowie, ale także wzmocni bezpieczeństwo globalne.
